از کوچه‌نشینی تا تلگرام نشینی…

مریم قاسم‌پور

از دیر باز حتی از آن‌وقت‌هایی که انسان غارنشین بود زنان جلو در غار دور هم جمع می‌شدند و مثلاً در باب اینکه شوهر کدامشان قوی‌تر است و شکار بهتری به خانه می‌آورد یا در مورد اینکه برگ‌ها یا همان لباس‌های کدامشان خوش‌رنگ‌تر است به گپ و گفت می‌نشستند. بعدترها جلو در چادرها، بعدترها روی سکوی جلو خانه‌ها و خیلی بعدترها سر کوچه‌ها می‌نشستند و در مورد مسائل مختلفی سخن می‌راندند.

اهمیت کوچه‌نشینی را در طول تاریخ نمی‌توان نادیده گرفت. کوچه‌نشینی شاید فوایدی هم داشت مثلاً کدبانوی خانه با یک بغل سبزی از آن سر کوچه می‌آمد و به همسایه‌ها که می‌رسید بدون هیچ تعارف و حرف‌اضافه‌ای در یک چشم به هم زدن سبزی‌ها پاک شده، شسته شده و حتی در مواردی خورده می‌شد! و بدین طریق در وقت صرفه‌جویی می‌شد.

در آن دوران خانواده‌ها ترجیح می‌دادند به‌جای نشستن جلوی تلویزیون و دیدن سریال لیلا و کیمیا و ثریا و ستایش و … سر کوچه زیر نور چراغ برق بنشینند و به این ترتیب، انرژی کمتری مصرف می‌شد و ذخایر مملکت همان‌طور دست‌نخورده سر جایش می‌ماند.

 امروزه که سنت حسنه کوچه‌نشینی و حتی شب‌نشینی تقریباً دارد به خاطره‌ها می‌پیوندد مردم و به‌خصوص خانم‌ها دیگر سر کوچه نمی‌نشینند بلکه به طرق دیگری ارتباط برقرار می‌کنند… خانم‌های محترم به دو دسته تقسیم می‌شوند: دسته اول آن‌هایی هستند که هر هفته لباس پلوخوری به تن کرده به مجالس دور همی خودشان می‌روند و به نظر می‌رسد هدف اصلی این جلسات به نمایش گذاشتن کمالات خانم صاحب‌خانه باشد و مقوله موردبحث سایرین هم شاید این باشد که کدام صاحب‌خانه کمالاتش بیشتر است و کدام‌یکی کمتر!

دسته دیگر که به تازگی نمود بیشتری یافته، تلگرام‌نشینان هستند!

 اگر در نظر بگیریم که یک خانم احتمالاً در چند کانال و گروه عضو است و باز هم احتمالاً مدیریت چند کانال و گروه دیگر را بر عهده دارد، در این صورت به ایشان حق بدهید که وقت برای خاراندن سر هم نداشته باشد، چه برسد به غذا پختن و سبزی پاک کردن و امثال آن…

اینجاست که فریزر عزیزتر از جان وارد می‌شود. فریزر نقش به سزایی در عدم ازهم‌گسیختگی خانواده‌های امروزی دارد. حتی کم‌کم انتظار آن می‌رود که خانم خانه چای را هم توی فریزر بگذارد و آقای خانه بعد از برگشتن از سر کار مستقیم به سمت فریزر برود و تمام مایحتاج خود را از آن تأمین کند!

در خوش‌بینانه‌ترین حالت، کدبانوی خانه چندین مدل غذای مانده توی یخچال را مخلوط می‌کند و غذای جدیدی به نام قاتى پلو یا به‌عبارت‌دیگر «یخچال در هفته‌ای که گذشت» به خورد هم‌خانه‌هایش می‌دهد.

فکر نکنید همه این‌ها را گفتیم که بنشینید در فراق یار که همانا کوچه‌نشینی است گریه‌ها سر داده و یا این سنت دیرینه را دوباره احیا کنید و از فردا بروید وقت گران‌قدرتان را سر کوچه بگذرانید. بلکه هدفمان تنها ذکر این نکته بود که ناشکری نکنید و قدر داشته‌هایتان را بدانید چون معلوم نیست بعد از قضایای کوچه‌نشینی و تلگرام نشینی، تکنولوژی بعدی که قرار است توفیقات روزافزون نصیب خانواده‌های ایرانی کند چیست؟…

*منتشر شده در شماره ۱۰ هفته نامه ستاره شرق