روزت مبارک کارمند!

عصر ایران – احسان محمدی

در دنیای کارمندی هیچ‌کس راضی نیست. نه دولت، نه ملت و نه حتی خود کارمند شاغل!

«کارمند بودن» زمانی از چنان ارج و قربی برخوردار بود که به‌عنوان برگ برنده در خواستگاری‌ها رو می‌شد، بعدها به «آب‌باریکه» و «حقوق بخور و نمیر» تغییر هویت داد و این روزها رؤیای هیچ پدر و مادری نیست که فرزندشان «کارمند دولت» شود، جز آن‌ها که بیکاری ذله‌شان کرده است.

چهار شهریور در تقویم‌ها روز کارمند است. کارمند کسی است که به ازای انجام کار فکری در دستگاهی اداری، حقوق دریافت می‌کند و بناست که به‌طور درازمدت اشتغال داشته باشد. برخلاف نامش که به نظر امروزی می‌آید، کارمندی شغل دیرپایی است. از صدها سال پیش پادشاهان به افرادی که دارای مهارت و توانایی‌های ویژه‌ای بودند حقوق و مواجب می‌دادند تا عضوی از دربار و سیستم آن‌ها باشند. بعدها با توسعه دولت‌ها و سیستم‌های اداری کارمندی هم شکل‌های مختلفی پیدا کرد و کارمند دولتی و بخش خصوصی به وجود آمد و در کنارش انواع شیوه‌های استخدامی از قراردادی و شرکتی تا پیمانی و رسمی و …

در روز کارمند معمولاً برای تجلیل از آن‌ها که عملکرد بهتری داشته‌اند مراسمی برگزار می‌شود و ضمن سخنرانی‌های کش‌دار و تأکید بر این نکته که «چقدر کارمندها مهم هستند» به آن‌ها لوح تقدیر می‌دهند. عموم کارمندها ترجیح می‌دهند به‌جای لوح، کارت هدیه و پاداش نقدی بگیرند و به زخمی بزنند. درآمد اندک و تورم غول‌آسا باعث شده تا این قشر در کنار شغل اصلی در پی یافتن شغل دیگری هم باشند وگرنه حقوق کارمندی به‌تنهایی کفاف مخارج را نمی‌دهد.

از سوی دیگر برخی کارمندها گله‌مند هستند که علیرغم ارائه خدمات باکیفیت از سوی افکار عمومی عموماً موردنقد قرار می‌گیرند که به‌جای کار کردن در محل کار، تمام‌وقت جدول حل می‌کنند یا در اینترنت غوطه می‌خورند، نصف وقتشان را به بهانه صبحانه و نهار و نماز به‌اصطلاح می‌پیچانند، به بهانه خرابی سیستم‌های کامپیوتری از انجام‌وظیفه سرباز می‌زنند و با سیاست «امروز برو فردا بیا» گذران می‌کنند.

بخشی از این تصویر را سریال‌ها و فیلم‌های طنز ساخته‌اند. کارمند کلیشه‌ای مقروض و مستأجری که حال کار کردن ندارد، غر می‌زند و ناراضی است اما حاضر نیست دست از شغلش بکشد و دل‌خوش به همان آب‌باریکه است.

هر از چندگاهی هم مقامات ارشد می‌گویند که دولت بسیار فربه شده و تعداد کارمندهای حقوق‌بگیر زیاد است و در راستای کوچک‌سازی دولت باید از تعداد کارمندها کاست. انگار در دنیای کارمندی هیچ‌کس راضی نیست. نه دولت، نه ملت و نه حتی خود کارمند شاغل!

جمعی از خوانندگان را کارمندها تشکیل می‌دهند، این روز را به تک‌تک آن‌ها تبریک می‌گوییم با این امید که روزهایی از راه برسد که در دنیای این شغل هم دولت راضی باشد، هم ملت و هم خود کارمند!