زندگی‌ما خاورمیانه‌ای‌ها را «خون» برداشته

عصر ایران؛ مصطفی داننده

– در سینمایی «مسخره باز» شاپور با بازی (بابک حمیدیان) در یک سلمانی کار می‌کند و هرروز هم تن ماهی می‌خورد. او وقتی تن را باز می‌کند در آن مو پیدا می‌کند و به کارخانه سازنده زنگ می‌زند. کاظم خان با بازی (علی نصیریان) که صاحب مغازه است هم هرروز خطاب به شاگردش می‌گوید: «مو از خودمونه شاپووووور! دست از سر این کارخونه بدبخت وردار! زندگیمونو مو ورداشته!»

حال روز این روزهای خاورمیانه هم حال روز همان مغازه سلمانی فیلم مسخره‌باز است. خاورمیانه را خون برداشته و ما صدای خود را بلند می‌کنیم و به این‌وآن اعتراض می‌کنیم، درحالی‌که خون از خودمونه.

ما مردم خاورمیانه هنوز درگیر بازی‌های قومیتی و دینی هستیم. هنوز سر سر شیعه و سنی می‌جنگیم. هنوز کُرد، ترک، عرب و فارس می‌کنیم.

نکته جالب این است که اگر مثلاً یک کرد یا یک عرب اگر آن‌سو تَرک به دنیا می‌آمد شاید هم نژادش فرق می‌کرد و هم دینش.

واقعاً چرا به خاطر پدیده‌ای که دست خودمان نبوده است به جان هم افتادیم و همدیگر را به خاک و خون می‌کشیم.

در همین ایران خودمان هم این برتری قومی و نژادی وجود دارد. تهرانی و شهرستانی، چه بازی مسخره‌ای است که به راه انداخته‌ایم؟ چرا افغانستانی‌ها را به خاطر اینکه در سرزمینی که هیچ‌گاه ستاره‌اش مطابق نیفتاده است به دنیا آمده‌اند، مسخره می‌کنیم.

برتری هر آدمی نسبت به دیگری، تنها در انسانیت است. ما مردم خاورمیانه خیلی خیلی بعضی مسائل را جدی گرفته‌ایم و وارد «خون بازی» شده‌ایم.

تصاویر دردناک این روزهای سوریه را ببیند تا متوجه عمق فاجعه شوید. داعش آدم‌ها را برای چه سر می‌برید؟ تنها به خاطر نژاد و اعتقاد آن‌ها. چون فکر می‌کرد هرکسی له آن‌ها نیست علیه آن‌هاست.

خاورمیانه رنگ آرامش به خود نمی‌بیند چون مردمش هنوز فکر می‌کنند نژاد عامل برتری آن‌هاست. این نشان می‌دهد چقدر جغرافیانی خاورمیانه، فقیر آموزش است. شاید این کشورها مملو از نفت و ثروت باشند اما به‌شدت محتاج آموزش هستند.

ما باید یاد بگیریم تهرانی بودن، ترک بودن و یا شیعه و سنی بودن، دلیل برتری نیست. اگر می‌خواهیم برتر باشیم باید از خود اثر تولید کنیم. این اثر می‌تواند در ادبیات، هنر و یا تکنولوژی باشد. کشورهای توسعه‌یافته را ببیند. برتری خود نسبت به دیگر کشورها را با تسخیر بازارهای َآن‌ها نشان می‌دهند.

ایران ما با تاریخش خودنمایی می‌کند. با تاریخی پر از شعر، فلسفه و ادبیات.

همه آن‌هایی که می‌خواهند به‌واسطه نژادشان و مذهبشان نسبت به دیگران برتری داشته باشند، قطعاً دستشان به خون آلوده خواهد شد. وقتی منطق نیست قطعاً شمشیر به صحنه خواهد آمد. تعصب‌های نژادی و قومی نشانه بزرگ جهل است و همان‌گونه که در تذکره الأولیا «عطار» آمده است، هیچ معصیت عظیم‌تر از جهل نیست…

در کتاب «جهل مقدس» آیت‌الله محقق داماد آورده است: «مهمترین و یا لااقل یکـــی از اهم آفتهای اجتماعی نه تنها در منطقه اسلامی بلکه شاید بتوان گفت در سراسرجهان، جوامع دینی ازآن رنج می برد، جهل مقدس است. جهل مقدس جهلی است که بُعد قدسی دارد. در چنین جهلی، شخص جاهل در جهل می سوزد.»