سقوط بازارها

لبخند ملت؛ اشک دلالان ارز و سکه سقوط ۱ تا ۵۰ میلیونی قیمت خودرو

بازارها دیروز در تلاطم بود؛ دلار که از ابتدای هفته نرخ ۱۹ هزار و ۵۰۰ تومان را به خود دیده بود، از ظهر دوشنبه روندی کاهشی به خود گرفت. به‌طوری‌که تا انتهای شب که قیمت آن به زیر ۱۴ هزار تومان رسید. این در حالی بود که صبح دیروز تا حدود ساعت ۱۲ عددی بر تابلوی صرافی‌ها حک نشده بود و دلالان دلارهای خانگی را در کوچه‌پس‌کوچه‌های فردوسی تا ۸ هزار تومان نیز می‌خریدند. از سوی دیگر به کسانی که از خبرها دور بودند با دلار را باقیمت بالاتری می‌فروختند. روز گذشته پس از باز شدن صرافی‌ها اولین قیمت برای خرید ۱۳ هزار و ۵۰۰ و برای فروش ۱۳ هزار و ۹۰۰ بود که این به‌تدریج این اعداد رو به کاهش نهاد و تا زمان نوشتن این مطلب تا زیر ۱۱ هزار تومان نیز رسید. سایر ارزها ازجمله یورو نیز تحت تأثیر جو بازار کاهشی شد. همچنین روز گذشته سقوط بازار ارز روی قیمت سکه، بورس، خودرو و مستغلات را نیز تأثیر قرار داد و قیمت‌ها سقوط تدریجی را تجربه کردند. در همین حال وقتی قیمت ارز دچار نوسان شد و پایین آمد یک نفر در مشهد از شدت ناراحتی سکته کرد و درگذشت.

نوسان قیمت ارز و سکه
یکی از صرافان خیابان فردوسی که روز گذشته از ابتدای صبح در خط مقدم هیجانات بازار بود به خبرنگار «ستاره صبح» گفت: «دیروز دلار از ابتدای شروع فعالیت صرافی‌ها از ۱۳ هزار تومان به ۱۲ هزار و ۵۰۰ رسید. پس‌ازآن روندی صعودی گرفت و تا ۱۵ هزار و ۷۰۰ تومان قیمت خورد و سپس در قیمت ۱۴ هزار تومان به ثبات نسبی رسید. در این میان برخی صرافی‌ها از ثبت قیمت‌های لحظه‌ای بر روی تابلوهای خود جلوگیری می‌کردند و حتی از خریدوفروش دلار نیز امتناع می‌کردند.»
وی درباره بخشنامه بانک مرکزی برای مراجعه فروشندگان دلار به بانک‌ها گفت: «این بخشنامه در پی عدم خرید برخی از صرافی‌ها صادر شد، البته بانک‌ها اقدام به خرید دلار باقیمت بیشتر از ۱۱ هزار تومان و برای فروش نیز مانند صرافی‌ها با افزودن درصدی به قیمت خرید عمل کردند.
این فعال ارز با اشاره به این‌که اغلب جمعیت جلوی صرافی‌ها تماشاچی هستند گفت: «آن‌هایی که تمایل به فروش قطعی داشتند، همان ابتدا در قیمت‌های متفاوت فروختند؛ اما بقیه که اغلب تجربه بیشتری دارند منتظر تغییر شرایط مانده‌اند.»
وی در ارزیابی بازار روز گذشته نیز خاطرنشان کرد: «احتمال کاهشی بودن قیمت‌ها در روزهای آینده وجود دارد. البته به‌طور حتم نمی‌توان چیزی را پیش‌بینی کرد و باید منتظر ماند»
دیگر بازارها نیز از سقوط قیمت ارز بی‌تأثیر یا کم تأثیر نماندند؛ سکه و طلا نیز که از روز شنبه روند نزولی گرفته بودند، دیروز هم‌زمان باقیمت ارز به تا قیمت ۴ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان نیز رسید که البته این قیمت در نوسان بود و پس‌ازآن در محدوده‌های بالاتر نیز قیمت خورد.
به گفته فعالان بازار به دلیل افزایش خریداران از کاهش شدید قیمت‌ها در این دو بازار کاسته شده و قیمت‌ها به سمت تعادل نسبی درحرکت است. در این میان فروشندگان نیز در حال بررسی نوسانات و اتخاذ تصمیمات بر اساس تحلیل بازارها هستند. در این میان آنچه در روزهای گذشته شاهد بودیم، سقوط و بی‌ثباتی قیمت در این بازارها و اشک‌های کاسبان و دلالان بود.

بورس ۷ هزار واحد پا پس کشید
اما بیشترین آسیب از شوک بازارها نصیب بازار بورس شد؛ دیروز بورس تهران نیز از ساعات اولیه با صف‌های فروش سنگین در همه نمادها روبرو شد و در کمتر از یک ساعت بیش از ۵ هزار واحد منفی شد. این روند تا پایان معاملات ادامه یافت و درمجموع شاخص کل با کاهش ۷ هزار و ۲۲۰ واحد به کانال ۱۸۸ هزار و ۲۵۹ واحد بازگشت. این کاهش بیشترین تأثیر را از فروش سنگین نمادهای فولاد، نفت و گاز و پتروشیمی تأمین (تاپیکو)، پالایش نفت بندرعباس (شبندر)، معدنی و صنعتی گل گهر (گکل)، ملی صنایع مس ایران (فملی) و پتروشیمی پارس (پارس) بود.
ضرورت تثبیت نرخ ارز
در این خصوص داریوش روزبهانه، استاد دانشگاه و کارشناس بازارهای مالی در گفت‌وگو با اقتصاد آنلاین گفت: ضرورت مهم این روزهای بازار سرمایه، تثبیت دامنه نوسان دلار است و در این صورت بورس می‌تواند جایگاه خود را در تأمین مالی بازیابد.
وی که رئیس هیئت‌مدیره کارگزاری بانک خاورمیانه نیز هست، شرایط فعلی را برای سرمایه‌گذاری در بورس جذاب خواند و افزود: رویداد بازار منفی در شرایط ریزشی شدن دلار مبارک نیست؛ چراکه ریال قوی به‌خودی‌خود در شرایط فعلی اقتصاد یعنی رونق بنگاه‌ها و توان خلق سود و خروج کشور از رکود.
این استاد دانشگاه تأکید کرد: اگر دولت بتواند در نرخ‌های واقعاً تعادلی از این نرخ برابری دفاع کند، سودهای سرمایه‌ای محقق شده هفته‌های اخیر حفظ شود و بازار با اصلاح شدید قیمتی روبه‌رو نخواهد شد. این مسئله ازنظر جذب هزاران میلیارد نقدینگی هجوم آورده به بورس در روزهای اخیر و ناامید نکردن گروه‌های سرمایه‌گذار جدید و پایدار کردن این جریان اهمیت استراتژیک بالایی دارد.
حامد ستاک، کارشناس بازار سرمایه نیز با ابراز نگرانی از ریزش شاخص بورس تحت هیجانات پیش‌آمده در بازارهای موازی گفت: قیمت دلاری بورس همچنان با نرخ‌های آزاد بازار ارز فاصله دارد و جای نگرانی عمیقی برای سهم‌های بنیادی وجود ندارد.
وی در خصوص رفتار درست سرمایه‌گذاران در شرایط فعلی خاطرنشان کرد: هنگامی‌که تمامی گروه‌های بورسی به‌اتفاق رشد یا نزول می‌کنند، نشانه رفتار هیجانی در بورس است و بهترین استراتژی در بازار هیجانی نظاره است.
پس از فروکش کردن هیجانات٬ تحلیلگران و فعالان بازار سرمایه باید موارد اقتصادی و عوامل اصلی تأثیرگذار را در فضای جدید بررسی و تصمیم‌گیری کنند.

خودرو؛ از صف خرید به‌صف فروش
بازار خودرو که طی هفته‌های گذشته شاهد صف‌های سنگین خرید بود روز گذشته با سقوط نرخ دلار فعالان بازار خودرو از کاهش میانگین ۵۰ میلیون تومانی قیمت‌ها در این بازار خبر می‌دهند. سعید موتمنی، رئیس اتحادیه صنف نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودروی تهران گفت: در بازار خودرو تحت تأثیر شوک ناشی از افت شدید نرخ دلار، همه فروشنده شدند و اگر این روند ادامه پیدا کند، این خریداران هستند که قیمت‌ها را تعیین می‌کنند نه فروشندگان.
وی تصریح کرد: البته تا زمان به تعادل رسیدن شرایط، خریدار بسیار کم است. چون در بین خریداران انتظار کاهش قیمت‌ها وجود دارد.
به گفته رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو تهران، در حال حاضر قیمت خودروهای داخلی بین ۱ میلیون و ۵۰۰ تا ۱۲ میلیون تومان و قیمت خودروهای وارداتی که نسبت مستقیم با نرخ ارز دارند به‌طور میانگین ۵۰ میلیون تومان کاهش‌یافته است و پیش‌بینی کاهش قیمت‌ها در روزهای آتی نیز وجود دارد.

افت قیمت مسکن
هرچند که تأثیرپذیری بازاری مانند مسکن از صعود یا نزول قیمت‌ها در بازار ارز و سکه کندتر است، اما یک کارشناس اقتصاد مسکن معتقد است کاهش قیمت ارز باید با ارائه مشوق‌هایی برای سازندگان مسکن همراه شود تا سرمایه‌های خارج‌شده از بازار ارز وارد بخش مسکن شوند.
محمدمهدی مافی؛ کارشناس مسکن در گفت‌وگو با ایسنا گفته است: ارتباط بین قیمت دلار و قیمت تمام‌شده و فروش مسکن همواره در طول ۵۰ سال گذشته یک‌به‌یک بوده است. اگر قیمت دلار را ۱۲ هزار تومان فرض کنیم، افزایش ۲۰۰ درصدی داشته است. درحالی‌که فعلاً مسکن،  ۷۰ درصد رشد را تجربه کرده است. البته  ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار مسکن از دسترس متقاضیان واقعی خارج است.
وی راهکار ایجاد تعادل و رونق در بازار مسکن را حمایت دولت از بخش خصوصی برای تولید مسکن عنوان کرد و افزود: دولت باید شرایط را برای تولید سالانه یک‌میلیون واحد مسکونی ویژه اقشار متوسط و پایین تسهیل کند تا بازار مسکن کنترل شود. تجربیات گذشته نشان می‌دهد که دخالت دولت در ساخت مسکن تبعات دارد، در این میان بخش خصوصی از دولت پول نمی‌خواهد، همچنین در ساخت‌وساز ازلحاظ مالی و فناوری قوی است و انتظار روان شدن شرایط ساخت‌وساز را دارد.
مافی، ارائه تسهیلات خرید را یکی از عوامل افزایش قیمت مسکن دانست و گفت: هرچه تسهیلات حوزه تقاضا بالا برود به همان نسبت قیمت مسکن رشد می‌کند، اما اگر تسهیلات به حوزه ساخت داده شود، بازار مسکن خود را تنظیم و قیمت‌ها پایین می‌آید و مسکن از رکود فعلی نیز خارج می‌شود.