آرامگاه حاج ملاهادی در حال تخریب

حمید معماری – نویسنده کتاب معماری و معماران سبزوار

سبزوار را از صدها سال پیش شهر ادیبان می گفتند.

در کتاب ارزشمند تاریخ بیهق، نوشته ابولحسن بیهقی یکی از ادیبان سبزوار آمده است:
در هر ولایتی چیزی بدان ناحیت منسوب گویند؛ حکمای یونان، نقاشان چین، تیراندازان ترک، دهات بلخ، صوفیان دینور، کربزان مرو، ملیح صورتان بخارا، صباغان سجستان، زرگران شهر حران، عیاران طوس، ضعفای کرمان، و… ادیبان بیهق.
و غرض از این نسبت‌ها آن بود که در هیچ موضع دیگر مثل این چیزها که یاد کرده آمد نبود مگر در این نواحی و ولایات.

و ملاهای سبزواری یکی از صدها ادیب این دیار است.[divider]

آرامگاه حاج ملا هادی – فیلسوف، عارف و حکیم قرن چهارده هجری(۱۲۸۹ – ۱۲۱۲ هجری قمری)

جناب محمدحسن خان صنیع الدوله (اعتمادالسلطنه) در سفر نامه مطلع الشمس که حدودا ده سال پس از درگذشت حاج ملا هادی نوشته شده است در خصوص مرتبه سبزوار اینچنین بیان می کند که، بزرگتر مرتبت و برتری این شهر آنکه این بلده (شهر) به وجود حکیمی عارف و مردی کامل و فیلسوفی مرتاض و پیری فیاض رونق یافته است و او کسی نیست جز حاج ملا هادی سبزواری.

پس از ارتحال حاجی جسد پاک آن جناب را در بیرون دروازه سبزوار معروف به دروازه نیشابور که بر سر راه زوار است بخاک سپردند و بعد از چندی مرحوم میرزا یوسف ابن میرزا حسن مستوفی الممالک بقعه ای برای آن مرحوم بنا نمود صورت قبر از گچ و در وسط است و صندوق چوبی سبز روی آن قبر قرار دادند.

حفظ و نگهداری میراث گذشتگان و همچنین نوسازی وترمیم وحتی بازسازی بناهای که هرکدام یادگار دوران باشکوهی از دیرینه و هنر و فرهنگ و تمدن ماست امروزه بسیار مهم و با اهمیت می باشد.

همانگونه که ذکر شد یکی از این ادیبان حاج ملاهادی سبزواری است و بر کسی هم پوشیده نیست. غالبا سبزوار را با نام ملاهادی می شناسند و این در حالی است که امروزه براثر بی توجهی، آرامگاه او که برای آخرین بار در دوره پهلوی دوم (محمدرضا شاه پهلوی) و توسط (سازمان حفظ آثار ملی ایران) که بدین منظور تاسیس شده بود در سال ۱۳۴۰ اساسی مرمت شده است. چنانچه این بی توجهی و یا کم توجهی به این بنا که بی تردید کم توجهی به آن بزرگوار نیز می باشد ادامه یابد این بنا بزودی شاهد تخریب بیشتری خواهد بود. شایسته و بایسته است از تخریب هرچه بیشتر آن توسط مسئولین مربوطه جلوگیری گردد.