از اعطای جایزه دوسالانه تا پیگیری ثبت میراث جهانی

سبزواریان: پنجمین همایش بزرگداشت ابوالفضل بیهقی، پدر نثر فارسی ایران‌زمین در سبزوار با حضور هادی مرزبان کارگردان و بازیگر تئاتر، دکتر سلیمانی دانشجوی دکترای پژوهش هنر دانشگاه هنر اصفهان، اساتید و علاقه‌مندان حوزه زبان و ادبیات فارسی در محل تالار کاشفی این شهر برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی شهرداری سبزوار، شهردار سبزوار در این همایش گفت: زبان فارسی در همه دوران ادبی مورد اختلاط و انتزاج قرار گرفته که با حفظ ماهیت و شرایط توانسته ماندگاری و مانایی خود بر ادبیات جهان را به اثبات برساند.

محمدعلی طالبی با اشاره تأثیر گیرایی و گرایش زبان‌های فارسی بر زبان‌های مورد مداخله، افزود: همه این‌ها مدیون بیهقی است، بیهقی کسی است که توانست زبان فارسی را تثبیت کند، حکمت درآویزد و تأثیرگذار زبان فارسی بر همه زبان‌ها باشد.

او اظهار داشت: حوزه تمدنی ایران هم از غنای زبان فارسی و هم غنای فرهنگ فارسی برخوردار است.

معاون استاندار و فرماندار سبزوار نیز گفت: تکریم بزرگان پاسداشت حوزه توانمندی‌های منطقه است یکی از بزرگ‌ترین افتخارات شهرستان پرورش بزرگان چون بیهقی، حاج ملاهادی سبزواری و شریعتی و … است .

احمد برادران با اشاره به نگاه ویژه دولت یازدهم به مفاخر فرهنگ و ادب کشور افزود: طبق تأکید رئیس‌جمهور، کشور دولت فرهنگی نیاز دارد ولی فرهنگ دولتی را نمی‌پسندد .

وی افزود: برای آشنایی هر چه بیشتر نسل جوان با اندیشمندان و ظرفیت‌های فرهنگی شهر باید کرسی‌های آزاداندیشی خصوصاً در حوزه علوم انسانی در سطح کشور و شهرستان افزایش پیدا کند.

او اظهار داشت: برای احیاء هویت بخشی به منطقه فضایی برای جانمایی المان بیهقی پیش‌بینی شده که به‌زودی تندیس این شخصیت مهم تاریخی دیار سربداران در آن نصب خواهد شد.

در ادامه رئیس اداره میراث فرهنگی سبزوار هم از پیگیری ویژه برای ثبت میراث جهانی متن تاریخ بیهقی به‌عنوان بزرگ‌ترین متن تاریخ برجسته خبر داد.

محمود رضا سلیمانی سخن گفتن از بیهقی را سهل و ممتنع برشمرد و گفت: بیهقی شیوا و شیرین ، با صداقت و صریح سخن می‌گوید و برای بیان موارد تحقیقی‌اش در کتاب تاریخ بیهقی رنج بسیار برده است.

او اظهار داشت: بیهقی ادعا می‌کند که من تاریخ پایه‌ای می‌نویسم انسان باید به چه درکی برسد که چنین ادعای بزرگی در درونش بجوشد و از زبان به قلم جاری سازد.

سلیمانی با بیان اینکه واقعه در سازمان فکری بیهقی مانند یک اثر هنری در ذهن هنرمند است، بیان کرد: هنرمند و بیهقی هر دو با یک پدیده روبرو هستند بعدازاینکه هنرمند و بیهقی نسبت به پدیده ارتباط برقرار می‌کنند پدیده تبدیل به یک اثر هنری چون تاریخ بیهقی می‌گردد.

دانشجوی دکترای پژوهش هنر دانشگاه هنر اصفهان با اشاره به نگاه تیزبین بیهقی در زوایای مختلف تصریح کرد: بیهقی مورخی است که به صداهای خاموش فرصت حضور داده و آن‌ها را در تاریخ جاودانه کرده است.

رئیس اداره میراث فرهنگی سبزوار با بیان اینکه بیهقی از حقارت تاریخی خود را دور نگاه داشته است، گفت: وی به‌مانند یک هنرمند نثری را به‌دوراز تحقیر و توهین به یادگار گذاشته است.

کارگردان و بازیگر تئاتر هم در این مراسم گفت: در تمام آثار بیهقی گویی چندین دوربین در زوایای مختلف تاریخ کار گذاشته شده و بیهقی به‌سان یک کارگردان در حال شخصیت‌پردازی در تاریخ بوده است.

هادی مرزبان با اشاره به زوایای هنری و دراماتیک زندگی و نثر بیهقی اظهار داشت: برای ساخت یک فیلم از تاریخ بیهقی بدون کمترین دغدغه‌ای می‌توان کار کرد چراکه بیهقی در این نثر با دقت تمام شخصیت‌پردازی کرده و تمام دیالوگ‌ها را نوشته است.

این کارگردان سبزواری با بیان اینکه در تمامی متن‌ها یک‌سویه و تک‌بعدی به وقایع نگاه شده است تأکید کرد: با خواندن نثر بیهقی تمام زوایای تاریخ مانند ابعاد یک مجسمه در ذهن انسان تداعی می‌شود.

مرزبان با انتقاد از عدم خودباوری در برخی از اساتید هنر در حوزه نمایشی تصریح کرد: ما ابتدا باید هویت اسلامی،ایرانی و تشیع خود را بشناسیم و باور کنیم و بعد در فکر الگوسازی از کارهای هنری غربی‌ها باشیم.

وی با بیان اینکه گاهی مشاهده می‌شود برخی در تمجید هنر غرب خودباخته سخن می‌گویند ادامه داد: متأسفانه مشکل برخی از هنرمندان ما گم کردن شناسنامه خود و نشناختن مفاخر و بزرگانی مانند بیهقی در کشور است.

مرزبان همچنین با بیان اینکه بزرگان زیادی در تاریخ ادبیات ایران حضور داشته‌اند تصریح کرد: متأسفانه در دانشگاه‌های ما برای مدرک گرفتن بالاجبار باید از ایلیاد و ادیسه نمره قبولی گرفت اما جایگاهی برای شاهنامه و تاریخ بیهقی قرار نداده‌اند.

وی مانا بودن هنر بیهقی را در قلم هنرمندانه وی دانست و افزود: وی حقایق زمان خود را به‌گونه‌ای هنرمندانه به تصویر کشیده است.

این کارگردان با بیان اینکه ۵۲ اثر موضوع در آثار بیهقی برای تبدیل‌شدن به آثار نمایشی وجود دارد تأکید کرد: پیشنهاد نوشتن این آثار را به نویسندگان بزرگ داده‌ام و امیدوارم بتوانیم آثاری در شأن تولید کنیم.

در ادامه عضو هیئت‌علمی گروه ادبیات فارسی دانشگاه حکیم سبزواری از اعطای جایزه فرهنگی ادبی بیهقی از سال آینده در سبزوار خبر داد و گفت: هدف از این جایزه ارج بیشتر به فرهنگ، اندیشه، هنر، ادبیات و تاریخ در شهر فرهنگ‌پرور سبزوار و گسترش پژوهش‌های فرهنگی و مفاهیم ارزشمند ادبی، تاریخی و هنری است.

دکتر مهیار علوی مقدم افزود: زمان برگزاری مراسم اهداء جایزه بیهقی اول آبان است. که امید است در مرحله اول به شکل دوسالانه و در مرحله بعدی ، پس از چند سال، به شکل سالانه بتوانیم برگزار نماییم.

وی همچنین تصریح کرد: اولین دوره اهداء جایزه بیهقی را به شکل غیررسمی در روز ۱۰ آبان سال ۸۹ و همزمان با برگزاری پنجمین همایش ملی پژوهش‌های زبان فارسی انجام دادیم.

او خاطرنشان کرد: این جایزه ۳ محور اصلی در سبزوار پژوهی و بیهق پژوهی در چهارچوب کتاب و پایان‌نامه، تألیف و انتشار آثار پژوهشی در حوزه‌های کتاب و پایان‌نامه پیرامون فرهنگ، تاریخ، ادبیات و آثار هنری شامل مراسم آیینی، نمایشنامه، هنرهای تجسمی، مجسمه‌سازی، تندیس سازی، موسیقی و تمام ابعاد هنری دیگر به‌ویژه با محوریت بیهق، سبزوار، تاریخ بیهقی و ابوالفضل بیهقی خواهد داشت.

عضو شورای اسلامی شهر سبزوار نیز با اشاره به پیگیری ثبت روز بیهقی در سالنامه رسمی گفت: پیگیری‌های زیادی از سال ۸۴ تاکنون صورت گرفته که تاکنون به سرانجام نرسیده است.

مهدی مقصودی افزود: طرح نام‌گذاری روز بیهقی از طرف شورای شهر به شورای فرهنگ و عمومی شهرستان، استان و شورای انقلاب فرهنگی ارائه و مصوبات شهرستانی و استانی این طرح گرفته شده لذا در انتظار تصویب آن در کشور هستیم.

محمد اختریان مدیر اداره فرهنگی هنری شهرداری سبزوار نیز اظهار داشت: امسال به دلیل مصادف شدن اول آبان با ایام سوگواری حضرت اباعبدالله الحسین(ع)در روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی این مراسم با چند روز تأخیر در یازدهم آبان به همت کمیسیون فرهنگی شورای شهر، اداره فرهنگی ورزشی شهرداری سبزوار و گروه ادبیات فارسی دانشگاه حکیم سبزواری برای پنجمین بار با هدف بزرگداشت و ارج نهادن به جایگاه بیهقی در عرصه نثر فارسی برگزار شد.

لازم به توضیح است ابوالفضل بیهقی تاریخ‌نگار قرن پنجم هجری قمری و نگارنده کتاب تاریخ بیهقی از مورخان نامدار دوره غزنوی است که در سال ۳۸۵ قمری در قریه حارث‌آباد بیهق متولد شد. وی بعد از کسب فضایل به دیوان رسایل محمودی راه یافت و در خدمت خواجه بونصر مشکان به کار پرداخت و همچنان در خدمت سلاطین غزنوی به سر می‌برد تا در زمان عزالدوله عبدالرشید که در سال ۴۴۰ قمری به سلطنت رسیده بود، چندی صاحب دیوانی انشا کرد لیکن به تهمت حاسدان معزول و محبوس شد. بیهقی بعد از رهایی از زندان باقی عمر را در انزوا بسر برد و در سال ۴۷۰ هجری قمری درگذشت.