حذف قهرمان در تعطیلات

علی ششتمدی: شاید اگر فرجی دانا به کار خود در وزارت علوم ادامه می‌داد، اولین منتقدان او جامعه دانشجویی بودند. زیرا این قشر ارتباط مستقیم با سیاست‌های این وزرات خواهند داشت. اما استیضاح آقای وزیر، آن هم زمانی که دانشگاه‌ها تعطیل بودند، او را بیشتر شبیه یک قهرمان در ذهن جامعه دانشجویی ماندگار کرد.

سال‌های گذشته، فضای دانشگاهی با توجه به سیاست‌های غلط وزارت علوم و مجموعه‌های وابسته آن، دچار ضعف شدیدی شده بود.
این ضعف در بخش‌های مختلف علمی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و… کاملاً مشهود بود.

آمار کاهش نشریات دانشجویی، تشکل‌های مستقل و آمار دانشجوهای ستاره دار، دانشجوهای تعلیقی و مشابه آن‌ها، خبر از سال‌های تاریکی برای فضای دانشجویی کشور می‌دهد. شاید به همین دلیل بود که دکتر روحانی، رئیس جمهوری که در فضای دانشگاهی پایگاه مستحکمی داشت، درباره وزرات علوم، با مخالفان کنار نیامد.
قشری تأثیرگذار از کشور که در یک دهه گذشته آسیب‌دیده سیاست‌های اشتباه و غیرعلمی شده بودند، در سایه تصمیمات دولت جدید، نوید تنفسی تازه را حس می‌کردند.
اما گویا جریانی که در این سال‌ها قدرت گرفته بود، حاضر نشد این پایگاه مهم را از دست بدهد.

نگاه متفاوت نماینده‌های یک جریان خاص به عملکرد این وزارت به وضوح این مسئله را نشان می‌داد. زمانی که کشور با مشکلات اقتصادی شدیدی دست به یقه شده بود و سیاست‌های خارجی در یکی از حساس‌ترین برهه‌های خود قرار گفته بود، دقت نماینده مجلس صرف مسائلی شده بود که قبل‌تر هیچ توجهی به آن‌ها نشان داده نمی‌شد.
عوض شدن ریاست دانشگاه‌ها به صورت ناگهانی و اتوبوسی در سال‌های قبل، حس اعتراض و مسئولیت هیچ یک را برنمی‌انگیخت اما اکنون… سخت‌گیری‌های جهت‌دار زیادی در این زمینه دیده می‌شد.

اما تمام این خبرها و اتفاق‌ها برای جامعه دانشجویی، خبر مهمی را آورده بود: “وزارت علوم دیگر قرار نیست به جریان‌های قدرت باج بدهد.”

این یعنی اینکه در آینده دوباره دانشگاه پایگاه علم و فرهنگ این جامعه خواهد شد. دوباره دانشجوها و استادها، به جنب و جوش قبل باز خواهند گشت. دیگر کسی به خاطر گفتن یا نوشتن انتقادهای متعارف و ورود به عرصه سیاست و فرهنگ، «حذف» نخواهد شد.

گویا این خبر به همان اندازه که برای عده‌ای خوشحال کننده بود، عده‌ای را هم ناراحت می‌کرد و می‌ترساند.
ترس، باعث می‌شود منطق کور شود.
وگرنه کدام منطقی می‌پذیرد که پس از ۹ ماه عملکرد علمی دانشگاه‌ها منفی تشخیص داده شود؟
آن هم در شرایطی که در یک دهه گذشته، این روند علمی رو به سقوطی خطرناک رفته بود!

کدام منطقی می‌تواند با شنیدن آن دفاعیات، قانع نشود و فقط با قدرتِ برچسب‌ها و هوچی‌گری‌ها، سعی در حذف وزیری داشته باشد که نترسید؟
اما همه این زحمات و هزینه‌ها با جمله رئیس جمهور، بر باد رفت:
“راه فرجی دانا ادامه خواهد یافت.”

کسی نمی‌تواند این روند را به خاطر مصلحت‌بینی‌های شخصی و سلایق حزبِ خود متوقف کند. زیرا جامعه دانشگاهی، جهت احیاء خود نیازمند این نگاه و این نگرش است.

حرف آخر این که حتی مخالفان هم می‌دانستند؛ وزیری که قرار است به مسلخ استیضاح برود، در جامعه تحت مدیریت خود یک قهرمان است.
به همین دلیل عجله کردند و تا تعطیلات تابستان تمام نشده، این کار را انجام دادند. این طوری صدایی از این قشرِ ظلم‌ناپذیر در نمی‌آمد. نه نشریه‌ای، نه همایش و سخنرانی، نه کرسی آزاداندیشی و نه…

اما این‌طور که دولت موضع گرفته است، می‌توانیم منتظر فرجی دانای بعدی که به این مجلس معرفی می‌شود، باشیم.