سعی داریم، بیهقنامه به دایرهالمعارفی از تاریخ، فرهنگ و مشاهیر سبزوار تبدیل شود
به گزارش سبزواریان، مجله اینترنتی اسرارنامه نوشت: مجله اینترنتی اسرارنامه همه ساله در ایام مربوط به روز و هفته خبرنگار با تعدادی از فعالان رسانه ای غرب خراسان رضوی گفتوگو کرده است که هم اکنون گزارش این گفتگوها در آرشیو وبسایت موجود است و امسال درست در شب ۱۷ مرداد پای صحبت های یکی از
به گزارش سبزواریان، مجله اینترنتی اسرارنامه نوشت:
مجله اینترنتی اسرارنامه همه ساله در ایام مربوط به روز و هفته خبرنگار با تعدادی از فعالان رسانه ای غرب خراسان رضوی گفتوگو کرده است که هم اکنون گزارش این گفتگوها در آرشیو وبسایت موجود است و امسال درست در شب ۱۷ مرداد پای صحبت های یکی از پر مشغله ترین فعالان رسانه ای سالهای اخیر سبزوار نشستیم. مهدی مقصودی کسی که در حال حاضر با صاحب امتیازی یا مدیرمسئولی یا سردبیری و به طور کل مدیریت سه رسانه مجوز دار و حرفهای شهرستان (ماهنامه ستاره شرق، فصلنامه بیهق نامه، وبسایت سبزواریان) هم آمار شهرستان را در داشتن نشریات معتبر بالا برده و هم سبب ایجاد چند فرصت شغلی فرهنگی شده و نیز سطح کیفی فعالیت های رسانهای سبزوار در رسانه های تحت مدیریت خود ارتقاء داده است.
گفتگوی پیش رو اما درباره همه ابعاد فعالیت های رسانه ای مقصودی نیست. ما در این مصاحبه عمدتاً پیرامون فصلنامه بیهقنامه با مقصودی به گفتگو نشستیم. فصلنامهای که از سال ۹۶ انتشار خود را در سبزوار آغاز کرده و پنجمین شماره از آن در تابستان ۹۸ با نگاه ویژه به خواجه نظامالملک توسی منتشر شده است.
در شرایطی که با گرانی کاغذ و هزینه های سرسام آور چاپ مواجه هستیم، ادامه کار نشریات وزینی مانند بیهق نامه که تعداد صفحات بالایی نیز دارند، از اهمیت زیادی برخوردار است. بنابراین در این مصاحبه با مقصودی به طور اختصاصی به بیهقنامه پرداختیم و گفتگوی مفصلتر با خود او و دیگر زمینههای فعالیت رسانهای و فرهنگیش در شهر سبزوار را به وقت دیگری موکول کردیم.
آنچه در ادامه می خوانید شرح اظهارات مقصودی درباره بیهقنامه است:
گمگشته جامعه ایرانی تاریخ است
ما سعی داریم بیهقنامه را به مرور به دایرهالمعارفی از تاریخ، فرهنگ و مشاهیر سبزوار تبدیل کنیم. فصلنامه بیهقنامه در این سطح که کار میشود هم میتواند مورد استفاده دانشجویان رشتههای مرتبط با موضوعات این فصلنامه قرار گیرد و هم عموم مردمی که میخواهند آشنایی دقیقی با تاریخ و فرهنگ خودشان داشته باشند.
من خودم لیسانسم را فلسفه غرب خواندهام و فوق لیسانسم را علوم سیاسی و همیشه هم بزرگترین دغدغهام بحث توسعه در جامعه بوده است و به این نتیجه رسیدهام که گم گشته ما در جامعه ایرانی تاریخ است. اشتباهات ما مدام تکرار میشود به این دلیل که با تاریخمان آشنا نیستیم. تاریخی که خیلی از کشورهای پیرامونی ایران آرزویشان است که چنین تاریخی داشته باشند به همین دلیل فکر میکنم هر شهروندی باید هم با تاریخ محلی و هم با تاریخ ملی کشورش آشنا باشد. این واقعا دغدغه من بود و زمانی هم که در شورای شهر بودم و حتی قبل از آن در اداره فرهنگی شهرداری تلاش زیادی داشتم در این زمینه مثلا با بزرگداشتهایی که برگزار می شد هر چند محدود بود ولی به هرحال ما این تلاشها را داشتیم ولی بعدا احساس کردم ما باید به صورت ویژهتری به این موضوع بپردازیم.
مطمئن باشید این ضعف شناخت تاریخی اگر در جامعه ایران رفع شود میتواند حلال بسیاری از مشکلات باشد. البته این در نگاه اول شاید شعاری به نظر برسد اما واقعیت این است که در همه جوامع تغییرات با آگاهی از تاریخ اتفاق میافتد. ما هم اگر میخواهیم تغییری در جامعه ایران ایجاد شود و کلاههای قبلی سرمان نرود، باید حتما توجه به تاریخ داشته باشیم.
ضمنا این بحث بیهویتی که در جامعه امروز با آن مواجه هستیم به دلیل عدم شناخت از تاریخمان است در حالیکه ما اتفاقا تاریخ و فرهنگی غنی داریم. اما متاسفانه وقتی که در سبزوار نه تنها با یک فرد عادی بلکه با افراد تحصیلکرده هم صحبت می کنیم، خیلی از مواقع متوجه میشویم که شناخت خوبی از مفاخر، تاریخ و فرهنگمان ندارند. از یک طرف هم کارهای خوبی به صورت تکی در سبزوار صورت گرفته است. مثلا ما پژوهشگرانی داریم مثل آقایان بروغنی و معماری که به صورت فردی پژوهش های قابل سپاسی انجام داده اند. همچنین مرحوم محمود بیهقی که دایرهالمعارف سبزوار را کار میکرد و من احساس کردم حالا باید یک کار منسجم امروزی و در عین حال یک کاری که زمینه علمی هم داشته باشد، انجام دهیم. البته نه صرفا آکادمیک اما با زمینه علمی باشد. این شد که به فکر راهاندازی بیهقنامه افتادیم.
بهترین راه ارتباطی ایران و همسایگانش گفتمان فرهنگی است
در بحث بیهقنامه، علاوه بر گفتمانی که در درون سبزوار داریم انجام میدهیم، اعتقاد دارم که ما در بحث خراسان بزرگ قدیم یا خراسان فرهنگی که شامل جمهوریهای استقلال یافته از شوروی سابق مثل ترکمنستان و تاجیکستان و ازبکستان و افغانستان و … است ظرفیتهای خوبی داریم و به همین خاطر بحث خراسانشناسی را هم داریم در بیهقنامه دنبال میکنیم. بهترین راه ارتباطی ایران و همسایگانش گفتمان فرهنگی است و ظرفیتی که ما در بحث خراسان داریم، خیلی بزرگ است و سبزوار با توجه به تاریخ و فرهنگ و مفاخری که دارد، میتواند تعاملات گسترده ای با دیگر شهرها و کشورهای حوزه خراسان فرهنگی داشته باشد و در واقع یک مرکز گفتگو باشد. مثلا بین سبزوار و هرات به خاطر کاشفی می تواند تعاملاتی اتفاق بیافتد. کلا شخصیت هایی که از سبزوار بر آمدهاند در خیلی جاها موثر بودهاند. مثلا در دوره سلجوقیان خواجه نظام الملک فردی است با ریشه سبزوار که بسیار موثر بوده. ابوالفضل بیهقی در دوره غزنویان دبیری برجسته است. ابن یمین در بحث سربداران و … از این منظر هم برای ما خراسان فرهنگی مهم است که بهترین راه ارتباطات و تأثیرگذاری و تأثیرپذیری است.
ما آرزویمان این است که یک روز یکی از شمارههای نشریهمان را در یکی از این شهرهای قدیمی ایران رونمایی کنیم و به موارد مشترکمان پرداخته شود.
متاسفانه ما در سبزوار چون مرکز استان نبودهایم همیشه به صورت منفعل عمل کردهایم و تابع تأثیرات دیگران شده ایم. ولی سبزوار الآن دیگر به مرحلهای رسیده که این قابلیت را دارد که بتواند خودش یک سری ارتباطات را برقرار کند. ما در اینجا فرودگاه داریم، دانشگاههای بزرگ داریم که چند سال است دارند دانشجوی خارجی میگیرند. پس این قابلیت را داریم که خودمان روابطی را برقرار کنیم. مثلا شورای شهر سبزوار پل بزند با شوراهای شهر مشابهش در هرات، تاشکند، و دیگر شهرهای خراسان فرهنگی قدیم که امروز در افغانستان و تاجیکستان و … قرار گرفتهاند.
وقتی ما از قدرت ایران صحبت می کنیم نباید فقط قدرت نظامی در ذهن باشد. ما یک قدرت فرهنگی بسیار خوبی داریم که باید به این هم بپردازیم و آن ها هم حتما استقبال می کنند. چون فصل مشترک ماست. به نام تاریخ و فرهنگ و زبان مشترک اگر این ها مورد توجه قرار گیرد می توان خیلی کارها کرد. البته نمی توان این کار را ساده گرفت. زیرا همین الان در کشورها و شهرهایی که ما داریم به عنوان خراسان بزرگ فرهنگی صحبتشان را می کنیم کشورهای دیگر نیز بیکار ننشسته اند و مثلا آمریکا در تاجیکستان مدارسی احداث کرده است و. …
سبزوار مرکز گفتگو بین شهرهای قدیم خراسان
ولی من معتقدم سبزوار این ظرفیت را دارد که به عنوان مرکزی باشد که این گفتگوها را بین شهرهای قدیم خراسان بزرگ شکل دهد. مثل تبریز که مرکزی شده که با جمهوری آذربایجان و کشورهای شمال غرب ایران ارتباطات فرهنگی را رقم میزند. البته ما در این ناحیه از کشور مشهد را داریم که حرکتهایی را انجام داده است ولی ما هم میتوانیم اینطور باشیم. حالا این اتفاق میتواند در دانشگاههای ما بیافتد یا از طریق شورای شهر یا در سطح فرمانداری باشد و یا در موسسات مردم نهاد (NGO) صورت بگیرد که فصلهای مشترکمان را با سایر مناطق خراسان بزرگ پیدا کنیم و با کمک آنها ارتباطاتمان را برقرار کنیم. ما اکنون در بخش خراسانشناسی بیهقنامه این نگاه را داریم ولی قطعا در آینده پر رنگتر خواهد شد.
در زمینه خراسان شناسی برای سبزوار غفلت صورت گرفته است به طور مثال وقتی درباره خواجه نظام صحبت میشود میرود در ترکیه به عنوان وزیر سلجوقیان برایش بزرگداشت گرفته میشود یا در دانشگاه فردوسی به عنوان صاحب سیاستنامه او را مورد تجلیل قرار میدهند ولی در سبزوار هیچ اتفاقی نمیافتد و ما باید این غفلت تاریخی را جبران کنیم.
شریعتی از نگاهی دیگر
در زمینه مشاهیر سبزوار ما هنوز خیلی بزرگان را داریم که انشاالله به مرور روی همهشان در بیهقنامه کار خواهیم کرد. از جمله شریعتی را حتما در برنامههای آینده بیهقنامه داریم. ولی میخواهیم یک کار متفاوت در بیاید. شریعتی همیشه از منظر اندیشههایش مورد توجه قرار گرفته ولی از منظر ادبیات کسی به او نپرداخته است. من معتقدم شریعتی را میتوان در ادامه، بیهقی، کاشفی، قاسم غنی و… دید و از منظر تاثیرگذاریاش بر ادبیات به او بپردازیم. به عنوان یک ادیب کسی که کتاب کویر را نوشته. کویر یک کتاب فرا زمانی است و مختص یک دوره خاص نیست و هیچ وقت جذابیت و زیبایی خود را از دست نمیدهد.
اهتمام جدی به انتشار منظم بیهقنامه
یک مقدار فاصلههایی افتاد بین شمارههای این نشریه و آنطور که دوست داشتیم منظم منتشر نشد. خصوصا به دلیل مسائل اقتصادی که در بحث کاغذ سال قبل پیش آمد کارمان سخت شد ولی الآن این اراده در ما به وجود آمده که بتوانیم من بعد به صورت منظم نشریه را منتشر کنیم.
خصوصا از وقتی هفتهنامه ستاره شرق به ماهنامه تبدیل شد، وقت و انرژی ما آزاد شد و حالا زمان بیشتری برای بیهقنامه می گذاریم. البته برای من تبدیل هفتهنامه ستاره شرق به ماهنامه سخت بود زیرا نشریهای بود که سه سال به صورت منظم منتشر شده بود و از این بابت امتیازاتی گرفته بود. به طوری که امتیاز ستاره شرق برای نظم در نشر کامل بود و صد در صد امتیاز را به دست آورد. یا برای اولین بار در تاریخ مطبوعات سبزوار ستاره شرق مجاز به انتشار آگهیهای دولتی شد. ولی واقعیت این بود که دیگر توان مالیمان برای انتشار به صورت هفتهنامه اجازه نمیداد. هر چند روزی که ما هفتهنامه ستاره شرق را راه انداختیم به این امید بودیم که یک روز تبدیل به روزنامه شود. ولی حالا که ماهنامه شد سعی میکنیم وقت آزاد شده مان را در بیهقنامه بیشتر بگذاریم و بتوانیم یک نشریه فاخر و منظم منتشر کنیم و اگرچه شماره به شماره سعی کردهایم بهتر شویم ولی هنوز تا نقطه مطلوبمان فاصله داریم.
سه اولویت اجرایی در تحریریه بیهق نامه
امیدوارم که بتوانیم بیهقنامه را در سه زمینه ارتقاء دهیم اول در رابطه با افزایش صفحات، دوم افزایش تعداد نویسندگانمان از سبزوار و خصوصا دانشگاههای این شهر و سوم در زمینه تأمین کامل هزینهها از محل فروش.
بیهقنامه در حال حاضر با ۱۰۴ صفحه چاپ میشود ولی واقعا این توان وجود دارد که در تعداد صفحات بیشتری چاپ کنیم که فعلا بحثهای مالی اجازه بیشتر از این را به ما نمیدهد. همچنین خیلی دوست داریم که اهل قلم شهرمان به خصوص اساتید دانشگاه حکیم همکاری بیشتری با ما داشته باشند ولی الآن دوستانی در دانشگاه فردوسی مشهد هستند که همکاریشان با ما از دوستان دانشگاه حکیم سبزواری بیشتر است. البته ما همیشه دست کمک به سمت اساتید دانشگاه حکیم سبزواری دراز کردهایم و کسانی هم هستند که دارند همکاری میکنند. ولی با توجه به تعداد بالای اعضای هیئت علمی این دانشگاه در رشتههای مرتبط با موضوعات بیهقنامه، یک مقدار باید تعداد و نقششان بیشتر شود. به هرحال الآن از لحاظ تأمین محتوا زیاد مشکل نداریم. ما قابلیتمان در سبزوار برای انتشار بیهقنامه زیاد است. بالقوه زمینههای زیادی را برای پژوهش، تحقیق و تهیه مطلب داریم اما مهم آن فعلیتش هست که بتواند محقق شود. در این بین فقط بحث هزینهها دشوار است زیرا اینطور نشریات که حتی یک آگهی هم ندارند، فقط از طریق فروش تک نسخهای باید هزینه هایشان را جبران کنند که امیدواریم شرایط طوری پیش برود که بتوانیم روی پای خودمان بایستیم. البته در حال حاضر هزینههای بیهقنامه از محل فروش تأمین نمیشود و هنوز از خودمان هزینه میکنیم. ولی فروشمان شماره به شماره خیلی بهتر شده است. ما الآن در تهران کتابفروشیای را داریم که در هر شماره بیش از ۱۰ نسخه از بیهقنامه را میفروشد.
خبوشان قوچان نمونه ای از یک نشریه موفق محلی در خراسان
در شهرستانهای خراسان مشابه بیهقنامه سبزوار، یک نشریه خبوشان در قوچان را داریم که فوقالعاده نشریه فاخری است. البته رویکرد بیهقنامه و خبوشان کمی متفاوت است. ولی واقعیت این است که کار خبوشان خیلی قوی است. در مشهد هم نشریه بارثاوا هست اما باز دقیقا به این مدل نیست.چند سال قبل آستان قدس رضوی نشریه خراسان پژوهی را داشتند که تیم دکتر یاحقی و استاد سیدی با هم بودند که چند شماره منتشر کردند اما الآن تعطیل شده است.
نه خیر و نه ضرر
خوشبختانه بیهقنامه هیچ وقت با سنگاندازی و مشکلاتی از این دست مواجه نشده است. حالا اگر هیچکس هم دستمان را نگرفته، ولی کسی مانعتراشی هم برایمان نکرده است. حتی در شروع نشریه در همان شماره اول آقای دکتر حدادنیا رئیس دانشگاه حکیم سبزواری اینقدر از این فصلنامه استقبال کرد و خوشش آمد که قول یک سری همکاریهای مشترک را داد و فقط یک شرط داشت که میخواست نقش اساتید دانشگاه حکیم در نشریه پررنگتر باشد. او فقط همین شرط را داشت و حتی اسم هم نبرد که چه کسانی فقط پررنگتر بودن نقش دانشگاه در این فصلنامه برایش مهم بود که خود ما هم اتفاقا همین را میخواستیم. ولی بعدا جابهجایی مدیریت که در دانشگاه حکیم سبزواری اتفاق افتاد دیگر قرارهای قبلی به جایی نرسید.
شهرداری هم در شماره دوم یک خریدی از ما داشت ولی در کل اگرچه سنگاندازی نشده است برایمان ولی حمایتی هم به آن شکل نبوده است یعنی اگر کسی ضرری نرسانده به ما، خیری هم نرسانده است. فقط کاری بوده که با عشق و کوشش و تلاش خودمان و دوستانمان دارد انجام میگیرد و ما امیدواریم همشهریانمان چه آنهایی که در سبزوار ساکناند و چه آنهایی که مقیم دیگر شهرهای کشور شدهاند با اشتراکی که از نشریه میگیرند به دوام و بقاء بیهقنامه کمک کنند چون ما به سیستم دولتی حقیقتا خیلی امید نداریم. بنابراین همشهریانمان حتی اگر شده با خرید تک نسخهای که هزینه زیادی هم ندارد، میتوانند به ما کمک خوبی بکنند. چون قیمت هر نسخه از بیهقنامه در حال حاضر ۱۵ هزارتومان است که در سال می شود ۶۰ هزار تومان.
انگیزه بخشها
در بین خوانندگان بیهقنامه کسانی را داریم که نشریه را خواندهاند و تماس گرفتهاند که میخواهند با ما همکاری کنند. حمایتهای مردمی بسیار عالی است. مثلا دکتر لطفی پدر تئاتر خراسان را داشتیم که تماس گرفتند و تشکر کردند. در دانشگاه فردوسی مشهد دکتر سلمان ساکت هر شماره برای ما مطلب دارد. و باز هم افراد دیگر هستند که مجموعا باعث انگیزه ما میشوند.
بدترین دوران
الآن در بدترین دوران نشریات کاغذی هستیم. از یک طرف خیلی گران است. از طرف دیگر فضای مجازی هم یک رقیب شده و احساس بی نیازی نسبت به کتاب و نشریات مکتوب را در جامعه ایران ایجاد کرده است.
سیصد اشتراک تضمین دوام
بیهقنامه در حال حاضر با تیراژ ۱۰۰۰ نسخه چاپ میشود
مطالبی که در بیهقنامه است زماندار نیست و تاریخ انقضاء ندارد. این درخواست را از همشهریان و سبزواریهای مقیم نقاط دیگر دارم که با یک نسخه اشتراک گرفتن از نشریه ما در پایدار ماندن این نهال فرهنگی کمک موثری کنند.
دعوت از همه برای سبزوار
از نگاه اسرارنامه به بیهقنامه و پیگیریهایتان بسیار ممنونم. به هرحال این نشریه یک نشریه کاملا غیر سیاسی است و صرفا تاریخی و فرهنگی برای سبزوار، خراسان و در نهایت برای ایران است و بنابراین از همه دوستان و جریان های فکری در سبزوار هم دعوت میکنم که فارغ از همه بحثهای سیاسی کسانی که دل در گروه فرهنگ سبزوار، خراسان و ایران دارند بیایند پای کار و ما از هر نظر و انتقاد و پیشنهادی که باشد استقبال میکنیم. ما دوست داریم این کار را منسجمتر از اینی که الآن هست در آینده منتشر کنیم که با حمایت مردم امکانپذیر خواهد شد و هر نتایجی که داشته باشد اول از همه برای شهر است بعد به افراد و اشخاص میرسد.
*گزارش از امید برومندی
برچسب ها :اسلایدر ، بیهقنامه ، خراسان رضوی ، سبزوار ، مهدی مقصودی
- نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
- نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰