شکست روحانی پیروزی هیچکس نیست

انتقاد درون جریانی امری مثبت است. اینکه فردی از سمت یک جریان انتخاب شود و پس از انتخاب بگوییم به امان خدا و هر کاری دوست داری انجام بده، یا بگوییم چون از جانب ما انتخاب شدی نباید نقد کنیم، غفلت از دموکراسی است. افراد در هرلحظه باید قابل ارزیابی و نقد باشند

یکی از حوزه‌هایی که نیاز به تحول دارد، حوزه اقتصادی است. دولت باید از افراد صاحب تئوری در اقتصاد استفاده کند

حسن روحانی در شرایطی وارد کارزار انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۹۲ شد که جو سیاسی کشور همچنان تحت تأثیر حوادث انتخابات ۸۸ قرار داشت. رد صلاحیت مرحوم هاشمی رفسنجانی نیز بر این جو دامن زد تا جایی که کمتر کسی انتظار داشت شیخ دیپلمات پیروز کارزاری باشد که یک‌سوی آن محمدباقر قالیباف و سعید جلیلی قرار داشتند. جریان اصلاحات در دوره یازدهم انتخابات ریاست‌جمهوری با محمدرضا عارف وارد شد اما رفته‌رفته حسن روحانی با درخشش در مناظره‌های تلویزیونی توانست بخش قابل‌توجهی از افکار عمومی را با خود همراه کند و همین سبب شد تا بزرگان جریان اصلاحات با اتخاذ روش ائتلاف با اعتدالیون، عارف را راضی به کناره‌گیری از انتخابات کرده و با شیخ اعتدال پیروز انتخابات شوند. دولت یازدهم در یک شرایط مطلوب و پیروزی‌های پی‌درپی چه در داخل و چه در عرصه بین‌المللی توانست ۴ سال خود را سپری کند و همین اتفاقات سبب شد تا حسن روحانی همچنان گزینه اصلاح‌طلبان برای دوازدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری نیز باقی بماند.

اواخر سال ۹۵ و با توجه به داغ شدن تنور انتخابات بخشی از بدنه جریان اصلاحات اعتقاد داشتند که نباید از روحانی حمایت بی‌چون‌وچرا کرد و به عبارتی نباید چک سفید امضا به دولت داد. این بخش معتقد بودند اهدای چک سفید امضا به روحانی برای حمایت مانند خودکشی سیاسی است و جریان اصلاحات باید خواسته‌های خود را به شیخ اعتدال اعلام کرده و در صورت موافقت با خواسته‌ها، از این چهره اعتدالی در انتخابات حمایت شود اما برخی دیگر اعتقاد داشتند شرایط کشور به‌گونه‌ای نیست که دراین‌باره اماواگر بیاید و باید از دولت حمایت شود.

سرانجام روحانی با رأی ۲۴ میلیونی و حمایت ویژه اصلاح‌طلبان مجدداً رئیس‌جمهور شد. طولی نکشید روحانی با بخشی از جریان اصلاحات موجب اصطکاک شد و نقطه آغاز این اصطکاک معرفی کابینه دوازدهم به مجلس بود. اصلاح‌طلبان مدعی بودند دولت باید برای معرفی کابینه با احزاب و شخصیت‌های تأثیرگذار این جریان مشورت می‌کرد اما این اتفاق رخ نداده است از سویی جریان هوادار دولت معتقد بودند که دولت باید در انتخاب اعضای کابینه استقلال داشته و با توجه به شرایط کشور مهره‌های خود را بچیند. قیل‌وقال‌های انتخاب کابینه سبب شد تا زمزمه‌های گردش‌به‌راست روحانی بلند شود.

هم‌زمان با بلند شدن این زمزمه‌ها روزهای بد دولت یکی پس از دیگری از راه رسید و روحانی هرروز تنهاتر از گذشته شد. احزاب مختلف دو جریان اصلاح‌طلب و اصولگرا با برگزاری نشست‌ها و جلسات مختلف شدیدترین انتقادات را به دولت مطرح می‌کردند و جریان مخالف دولت که ازقضا در انتخابات نیز شکست سختی خورده بود، از این آب گل‌آلود ماهیگیری کرد و با جریان سازی‌های رسانه‌ای هجمه‌ها علیه دولت را افزایش داد. خروج ترامپ از برجام، مؤسسات مالی و اعتباری غیرمجاز، شرایط سخت اقتصادی، اعتراضات دی‌ماه و تهدید علنی رئیس‌جمهور در مدرسه فیضیه تنها بخشی از چالش‌هایی است که روحانی در عمر کوتاه دولت دوازدهم تجربه کرده است.

به فراخور این شرایط، انتقاد جریان اصلاحات نیز از اوضاع اقتصادی و سیاسی کشور افزایش‌یافته و همین مهم سبب شده است تا برخی اصلاح‌طلبان را متهم به رفیق نیمه‌راه بودن، کنند… واقعیت آن است که اصلاح‌طلبان رفیق نیمه‌راه نیستند اما وقتی از کانال‌های خصوصی و دوستانه صدای درخواست‌ها و انتقاداتشان شنیده نمی‌شود، چه راهی جز عریان بیان کردن انتقادات می‌ماند؟ جریان اصلاحات که پیروز بلامنازع تمامی انتخابات دهه ۹۰ شمسی در کشور بوده، تمام آبرو و اعتبار سیاسی خود را برای حسن روحانی و دولتش در طبق اخلاص گذاشته اما با چه واکنشی روبه‌رو شده است؟ یکی از ویژگی‌های جریان اصلاحات، وجه منتقد این جریان است. وجهی که خودی و غیرخودی نمی‌شناسد و هر جا که کم و کاستی وجود داشته بی‌پروا نقاط ضعف را گوشزد کرده است. شاید همین ویژگی موجب اقبال مردم به این جریان است، ویژگی که در جریان رقیب اثری از آن وجود ندارد. اصلاح‌طلبان در ۵ سال گذشته همواره یار و حامی دولت بوده‌اند و اگر انتقادی نیز وجود دارد، صرفاً از سر دلسوزی است و نه به معنای عبور از روحانی. در روزهای اخیر بسیاری از فعالین سیاسی اصولگرا تلاش داشتند که با تند کردن آتش اختلاف میان اصلاح‌طلبان و دولت، عقد اخوت میان دو جریان ریشه‌دار و انقلابی اصلاح‌طلب و اصولگرا را تحت‌الشعاع قرار دهند که باید به این دسته از جریان اصولگرایی گوشزد کرد اختلافی میان اصلاح‌طلبان و دولت وجود ندارد و اگر مواردی گوشزد می‌شود در راستای موفقیت بیشتر دولت و احساس تعهد اصلاح‌طلبان نسبت به هواداران خود است. حزب کارگزاران روز چهارشنبه با انتشار بیانیه‌ای از نقاط ضعف موجود در دولت و همچنین حضور نه‌چندان مؤثر رئیس‌جمهور در مجلس انتقاد کرد که با واکنش عجیب حزب اعتدال و توسعه همراه بود.

شاخه جوانان حزب اعتدال و توسعه در پاسخ به بیانیه کارگزاران، از این حزب خواست تا پاسخگوی عملکرد اعضای خود در دولت باشد و این در حالی است که دولت یک مجموعه به هم متصل بوده و تخریب چهره‌ها هیچ پیامی جز ایجاد انشقاق در دولت ندارد. خوب یا بد، عملکرد دولت دوازدهم به ریاست حسن روحانی آن‌طور که باید مطلوب نبوده و همواره مورد انتقاد قرار گرفته است اما واکنش مناسب به این انتقادات چیست؟ اینکه با هر انتقاد یک جریان متهم به عبور از دولت شود درست است یا آنکه با سعه‌صدر با این اظهارنظرها برخورد شده و انتقادات سازنده شنیده شود؟ واقعیت آن است که تمامی روسای جمهور آمده و رفته‌اند اما این جریانات سیاسی هستند که در قبال حمایت از یک کاندیدا باید پاسخگوی افکار عمومی و هواداران خود باشند و این روزها اگر اصلاح‌طلبان انتقادی به دولت دارند از دلسوزی و تعهد به افکار عمومی است نه تسویه‌حساب سیاسی. انتقاد از دولت به معنای عبور از دولت نیست بلکه به معنای دلسوزی و کمک حال بودن در شرایط سخت کنونی است. شکست دولت، تنها شکست دولت نیست بلکه شکست جریان‌های اعتدال‌گرا، اصلاح‌طلب، اصولگرا و تمام جریانات دلسوز کشور و انقلاب است. شکست دولت بدیلی ندارد بنابراین می‌توان گفت شکست دولت پیروزی هیچ‌کس نیست و در مقابل این اتفاق تلخ پیروزی و سربلندی دولت وجود دارد که این مهم منجر به سربلندی انقلاب، کشور و مردم خواهد شد.

غلامحسین کرباسچی دبیر کل حزب کارگزاران سازندگی نیز نظری مشابه دارد. او به «اعتماد» می‌گوید: جریان اصلاحات هیچ‌گاه خود را از دولت جدا نکرده است که اگر این اتفاق رخ داده بود کارگزاران این‌گونه اظهارنظر نمی‌کرد. کرباسچی درباره گمانه‌زنی عبور جریان اصلاحات از روحانی نیز پاسخ جالبی دارد. او می‌گوید: نه در گذشته از آقای خاتمی با وجود تمام انتقاداتی که مطرح بود عبور کردیم و نه از روحانی عبور می‌کنیم. این یکی از محاسن بزرگ اصلاح‌طلبان است که هم جریان و هم افراد منتخب خود را همواره ارزیابی و نقد می‌کنند. مشروح گفت‌وگو با غلامحسین کرباسچی را در زیر می‌خوانید.

الیاس حضرتی، نماینده مجلس شورای اسلامی که در جلسه استیضاح کرباسیان، نکاتی را در مخالفت با وزیر اقتصاد و نقش چهره‌های این وزارتخانه ازجمله نیلی گفته بود طی توییتی توضیح داد که طی اطلاعاتی که به دست آورده دکتر نیلی نقشی در سیاست‌های اقتصادی جاری ندارد. وی در مجلس شورای اسلامی در صفحه توییتری خود نوشت: «در سخنرانی یکشنبه بنده در مخالفت با وزیر محترم اقتصاد، درجایی اشاره به دکتر نیلی کردم که با توجه به اطلاعاتی که برخی از دوستان معتمد دادند اطمینان حاصل کردم که ایشان نقشی در سیاست‌های اقتصادی جاری ندارد و ماه‌هاست که از این سیاست‌ها برکنار هستند.»