مبارزه دانشجویان سبزوار در سال ۵۷ علیه رژیم پهلوی

پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی

دانشجویان سبزواری که از همان سال‌های آغازین نهضت اسلامی و از ماجرای بازداشت شبانه امام خمینی در سال ۱۳۴۲ فعالیت خود را آغاز کردند، بعد از تبعید امام نیز، اجتماع اعتراض‌آمیزی در محکومیت این واقعه تشکیل دادند. این قبیل مبارزات دانشجویان سبزوار با رژیم پهلوی در سال ۱۳۵۷ پررنگ‌تر شد.

در این سال دانشجویان با ارتباط عمیق‌تر با رهبران مذهبی و روحانیون، مبارزات خود را سامان‌دهی کردند. در این زمان مسجدآقابیگ به‌عنوان مأوای دانشجویان مذهبی و انقلابی محسوب می‌شد و اغلب جلسه‌های سیاسی دانشجویان در این مسجد برگزار می‌گردید.

 در کتاب «انقلاب اسلامی در سبزوار» که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده است، درباره مبارزات سیاسی دانشجویان علیه رژیم پهلوی در سال ۱۳۵۷ می‌خوانیم: پاییز سال ۱۳۵۷ را می‌توان از ماه‌های پرجنب‌وجوش مبارزات دانشجویان سبزوار دانست. با آغاز اعتصابات سراسری، دانشجویان دانشگاه کار سبزوار با همکاری دانشجویان سبزواری دانشگاه مشهد فعالیت‌های چشمگیری در ماه‌های مهر و آبان شروع کردند. اولین حرکت دانشجویی را سید ابوالفضل حسینی، محمد فاضل و حمید احمدی در مهر  1357 کلید زدند. در جلسه‌ای که با برنامه‌ریزی نامبردگان برپا شد، محمد فاضل درخصوص وضعیت سیاسی کشور و اقدام‌های رژیم پهلوی سخنرانی کرد. برپایی نمایشگاه‌های فرهنگی در زمانی که دانشگاه‌ها تعطیل شد از عمده کارهای این گروه دانشجویی بود.

اولین نمایشگاه کتاب در پاساژ «توکل»، واقع در خیابان شریعتمداری توسط حسن ساده، سید ابوالفضل حسینی، محمد فاضل و برخی از دانشجویان دیگر برپا شد. در این نمایشگاه رساله‌ی امام، کتاب‌هایی از دکتر شریعتی و نوارهای سخنرانی وعاظ معروف با قیمت مناسب در اختیار خوانندگان قرار می‌گرفت.

دومین نمایشگاه را دانشجویان پس از گذشت دو هفته در حسینیه «قنادها»، واقع در جنوب مسجد جامع برگزار کردند. برگزاری نمایشگاه‌های عکس و نوار در حسینیه «عطارها» و حسینیه «ابوالفضلی» (در خیابان رضوی) و همچنین نمایشگاهی با موضوع «سیر جنبش اسلامی» در دبیرستان «اسرار» هم ازجمله دیگر فعالیت‌های دانشجویان سبزواری بود.

این عده از دانشجویان با نزدیک شدن به روزهای پیروزی انقلاب اسلامی کارهای اساسی‌تری انجام دادند که می‌توان از تهیه فیلم صامت از صحنه راه‌پیمایی‌های تهران و صداگذاری و پخش آن برای مردم نام برد.

سید ابوالفضل حسینی درخصوص فعالیت‌های دانشجویی خود و دوستانش در آن برهه تاریخی چنین می‌گوید: «‌از فعالیت‌های ما تهیه‌ فیلم هشت میلی‌متری از صحنه‌‌های راه‌پیمایی تهران و شهیدشدن برخی افراد بود که چون صامت بود با شعارها و صداهای راه‌پیمایی در یک نوار کاست جداگانه متناسب با تصاویر فیلم تنظیم شد. قرار بر این شد که صبح‌ها برای خانم‌ها و بعدازظهر برای آقایان در حسینیه‌ عطارها نمایش داده شود. استقبال زیاد از این فیلم باعث شکستن شیشه‌های حسینیه شد، لذا مکان نمایش را عوض کردیم. با حاج آقای علوی صحبت کردیم و چون سالن پیشاهنگی، واقع در ضلع غربی فلکه‌ی زند مناسب بود، مدتی فیلم را در این سالن پخش کردیم. در لابه‌لای فیلم اعلامیه پخش می‌‌شد و یا قبل از فیلم برای مدت کوتاهی سخنرانی می‌‌شد.» علاوه بر این، در برخی از اجتماعات دانشجویی، روحانیون از سوی دانشجویان برای ایراد سخنرانی دعوت می‌شدند و همبستگی وثیقی بین جامعه روحانیان و دانشجویان برقرار بود.