واکنش‌ها به حمله معترضان عراقی به کنسولگری ایران در بصره

سفیر ایران در عراق: کنسولگری به‌طور کامل تخریب شده است بهرام قاسمی: مسئولیت هرگونه اهمال و تعلل امنیتی بر عهده دولت عراق است حیدرالعبادی: شدت گرفتن بحران در بصره خلأ سیاسی است وزارت خارجه آمریکا: معترضان از دیپلمات‌ها و تجهیزات آن‌ها حفاظت کنند استاندار بصره: همیشه می‌گفتم فرمانده پلیس بصره رشوه می‌گیرد عمار حکیم: کشور در سراشیبی خطرناکی قرار دارد ابراهیم جعفری: از حمله و تعرض به کنسولگری ایران متأسفم

اشاره: شامگاه جمعه به دنبال اعتراضات مردم بصره به مسائل معیشتی و کمبود خدمات، عده‌ای در اقدامی خرابکارانه کنسولگری ایران در بصره را تخریب و به آتش کشیدند. اقدامی که بلافاصله با واکنش‌های بسیاری از سوی مقامات عراقی و ایرانی مواجه شد. تخریب کنسولگری ایران در بصره در حالی رخ‌داده که روابط ایران و عراق طی هفته‌های گذشته به‌ویژه پس از مواضع متناقض حیدرالعبادی، نخست‌وزیر عراق در قبال ایران به تیرگی گراییده است. به نظر می‌رسد مسئله تنش میان ایران و عراق تنها محدود به حوادث لحظه‌ای نیست. روند تحولات عراق پس از تارومار داعش در این کشور نشان داده، نمی‌توان اعتماد چندانی به عراق به‌عنوان یک متحد تمام‌عیار داشت.

شامگاه جمعه تعدادی از معترضان در بصره در اقدامی خرابکارانه و مشکوک به کنسولگری ایران در بصره حمله کردند و ضمن آسیب رساندن به وسایل داخل این مکان دیپلماتیک، اقدام به آتش زدن آن کردند. در همین ارتباط سفیر ایران در عراق اعلام کرد به دنبال این حمله کنسولگری ایران به‌طور کامل تخریب شده است. در پی این اقدام که باعث وارد شدن خسارات زیادی به کنسولگری ایران در بصره شد، وزارت خارجه کشورمان با انتشار بیانیه‌ای ضمن محکوم کردن این حمله وحشیانه و تأکید بر مسئولیت دولت عراق در این زمینه، به‌صورت شبانه سفیر عراق در ایران را احضار کرد و مراتب اعتراض جمهوری اسلامی ایران را به وی اعلام داشت.

ورود کمیسیون امنیت ملی
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با تأکید بر لزوم شناسایی آمران و عاملان تهاجم به کنسولگری ایران در بصره گفت که این کمیسیون در اولین جلسه ابعاد این حادثه را بررسی می‌کند. علی نجفی خوشرودی در واکنش به حمله تعدادی به کنسولگری ایران در بصره گفت: تعرض به سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران در بصره و به آتش کشیدن ساختمان آن‌که خسارات مالی زیادی به بار آورده خلاف اصول و موازین بین‌المللی است. وی با محکوم کردن این اقدام تأکید کرد که دولت عراق بر اساس موازین بین‌المللی مسئولیت حفاظت از اماکن دیپلماتیک را دارد. نجفی در پایان گفت: دولت عراق باید در اسرع وقت نسبت به شناسایی، دستگیری و مجازات آمران و عاملان این تهاجم اقدام کند.
واکنش سخنگوی وزارت خارجه
بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه کشورمان در خصوص تعرض مهاجمان ناشناس و تحریک‌شده به سرکنسولگری جمهوری اسلامی در بصره گفت: متأسفانه این خبر صحت دارد و حمله و تهاجم وحشیانه و به آتش کشیدن ساختمان سرکنسولگری ایران خسارات مالی زیادی به بار آورد. البته بر اساس تمهیدات اندیشیده شده قبلی و تهدیدات انجام‌شده از روز قبل، خوشبختانه تاکنون خبری از آسیب دیدن کارکنان این مکان دیپلماتیک دریافت نکردیم. قاسمی با محکوم کردن این اقدام خلاف موازین و با یادآوری مسئولیت خطیر دولت عراق در حفاظت از اماکن دیپلماتیک، درعین‌حال نسبت به دست‌های آشکار و پنهانی که درصدد تخریب روابط دوستانه دولت و ملت ایران و عراق هستند، هشدار داد و از دولت عراق خواست هر چه سریع‌تر نسبت به شناسایی، دستگیری و مجازات آمران و عاملان این جرم سنگین اقدام کنند.  سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان تأکید کرد: با توجه به اطلاع و هشدار قبلی به مقامات دولت عراق، بدیهی است مسئولیت هرگونه اهمال و تعلل امنیتی بر عهده دولت عراق بوده و انتظار داریم در شناسایی و اشد مجازات مهاجمین تعجیل کند.
تنش لفظی در پارلمان عراق و دستور حیدرالعبادی
حیدرالعبادی، نخست‌وزیر عراق خواستار تحقیق از یگان‌های امنیتی مسئول محافظت از نهادهای عراقی و کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در بصره شده است. به نقل از الغدپرس، حیدر العبادی عراق با صدور دستوری خواستار تحقیق از یگان‌های امنیتی مسئول محافظت از نهادهای عراقی و کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در بصره به دلیل کوتاهی این نهادها در عمل به وظایفشان برای محافظت از اماکن مربوطه شده است. در همین راستا جلسه روز گذشته پارلمان عراق شاهد درگیری کلامی شدید میان «حیدر العبادی» و «اسعد العیدانی» استاندار بصره بود. العیدانی در جلسه پارلمان به‌شدت از تدابیر دولت فدرال درباره استان بصره انتقاد کرد و تأکید کرد که بصره در آتش می‌سوزد. العیدانی در این نشست اضطراری گفت: استان می‌سوزد و سخنان وزرا درباره آن به‌گونه‌ای است که انگار بصره در جهانی دیگر است. وی افزود: همیشه می‌گفتم که فرمانده پلیس رشوه می‌گیرد، ولی این سخنانم فایده‌ای نداشته است. العبادی نیز خطاب به استاندار بصره گفت که تو جایت در بصره است و نه در بغداد. نخست‌وزیر عراق در ادامه گفت که تخریب بصره سیاسی است. وی نسبت به تبدیل اختلاف‌ها به درگیری‌های مسلحانه در استان هشدار داد. العبادی تأکید کرد که دلیل شدت گرفتن بحران در بصره خلأ سیاسی است و باید مسائل سیاسی را از مسائل امنیتی و خدماتی جدا کرد. جلسه اضطراری روز گذشته پارلمان عراق در پی حوادث بصره با حضور وزرای کشور، دفاع، بهداشت، منابع آبی و سازندگی و شهرداری‌ها برگزار شد.

واکنش وزارت خارجه آمریکا
وزارت امور خارجه آمریکا خشونت علیه دیپلمات‌ها در عراق را محکوم کرد. به نقل از خبرگزاری رویترز، به دنبال خشونت‌ها در بصره و به آتش کشیده شدن کنسولگری ایران در این شهر به دست معترضان، وزارت امور خارجه آمریکا در بیانیه‌ای خشونت علیه دیپلمات‌ها را محکوم کرد و از همه طرف‌ها ازجمله نیروهای امنیتی و معترضان درخواست کرد که تظاهرات مسالمت‌آمیز برگزار کرده و از دیپلمات‌ها و تجهیزات آن‌ها حفاظت کنند. وزارت امور خارجه آمریکا در این بیانیه اشاره مستقیمی به ایران و کنسولگری آن در بصره نکرده است.

واکنش مقامات و چهره‌های عراق
نوری مالکی، معاون رئیس‌جمهور عراق در واکنش به حمله و آتش‌سوزی کنسولگری ایران در بصره از نیروهای امنیتی این کشور انتقاد کرد. به نقل از شبکه اخبار العراق، وی در واکنش به این اتفاق گفت: نیروهای امنیتی در انجام وظایف خود کُند عمل کردند و این امر باعث شد که گروه‌های تخریبی در آتش زدن مقرهای احزاب و کنسولگری ایران در بصره آزادی کامل داشته باشند. در همین راستا سید عمار حکیم، رهبر جریان حکمت ملی عراق در بیانیه‌ای نسبت به حوادث اخیر بصره ابراز نگرانی و حمله به کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در این شهر را به‌شدت محکوم کرد. سید عمار حکیم، رهبر جریان حکمت ملی عراق در این بیانیه آورده است: اکنون کشور در سراشیبی خطرناکی قرار دارد که نیازمند تأمل و دقت نظر واقع‌گرایانه است. وی با اعلام مجدد حمایت از حقوق برگزارکنندگان تظاهرات مسالمت‌آمیز، با بیان این‌که تظاهرات مسالمت‌آمیز از جانب قانون اساسی تأییدشده گفت خواهان حقوق مشروع و ارائه خدمات به شهروندان است. حکیم تصریح کرد: مرجعیت عالی عراق در خطبه‌های اخیر نماز جمعه تخریب و آتش زدن اموال عمومی و خصوصی را غیرشرعی و غیرقانونی دانسته‌اند. ابراهیم جعفری، وزیر خارجه عراق نیز در بیانیه‌ای تعرض و به آتش کشیدن ساختمان کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در بصره را محکوم کرد. به نقل از شفق نیوز، دفتر ابراهیم جعفری، وزیر خارجه عراق در این بیانیه اعلام کرد که از حمله و تعرض به کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در بصره از سوی اعتراض‌کنندگان این شهر متأسف هستیم و از تظاهرکنندگان می‌خواهیم که به‌صورت مسالمت‌آمیز اعتراض کنند و فرصت را به دشمن ندهند. در این بیانیه آمده است: از معترضان می‌خواهیم که با حمایت از دیپلمات‌ها و کنسولگری‌ها روابط خود با کشورهای دیگر را حفظ کنیم؛ زیرا این امر در تحقق همکاری‌ها و حفظ منافع مشترک و همچنین مقابله با خطرهای مشترک ملت عراق و دیگر ملت‌ها مؤثر است.