کاسبی فروشندگان دوره گرد روی اعصاب مردم

با وجود عواقب اقتصادی مشاغل کاذب، این نوع مشاغل مدتهاست که بخاطر فقدان نظارت کافی و رعایت نشدن اصول فرهنگی زندگی اجتماعی از سوی فعالان آن مشکلات فراوانی برای آرامش شهروندان داشته و موجبات گلایه مندی عموم را فراهم کرده اند.

یکی از معضلات رشد شهرنشینی و افزایش مهاجرت روستاییان به شهرها پدیده حاشیه نشینی است. پدیده ای که در آن عده ای به امید امرار معاش و کسب و کار بهتر راهی شهرها می شوند اما از آنجا که مشکلات امرار معاش مردم در زندگی شهری بیشتر است و شرایط اشتغال مناسب در مراکز و واحدهای تولیدی و صنعتی برای همگان وجود ندارد گروهی از حاشیه نشینان رو به مشاغل کاذب می آورند.
مشاغل کاذبی مانند دستفروشی، بساطی و دوره گردی که گاها با وسایل مختلف توسعه یافته از جمله بلندگو و خودروهای وانت صورت می گیرد و در بسیاری موارد با ایجاد مشکلاتی نظیر سد معبر، ترافیک، آلودگی صوتی و همچنین مخدوش کردن چهره شهر اعتراض و گلایه مندی شهروندان را به دنبال دارد. در این میان حضور خودروهای دوره گرد را می توان سرآمد مشاغل کاذبی دانست که در اکثر مواقع بدون در نظر گرفتن حقوق اجتماعی شهروندان مشکلات عدیده ای را برای ساکنان شهرها بوجود می آورند.

* سبزوار کلونی خودروهای دوره گرد
سبزوار به عنوان یکی از بزرگترین شهرهای خراسان رضوی گرفتار حضور پر تعداد خودروهای دوره گرد در سطح خیابانها و کوچه ها است بطوری که مدیر سازمان ساماندهی مشاغل شهری و فرآورده های کشاورزی شهرداری می گوید: تنها امسال فعالیت خودروهای دوره گرد در سبزوار نسبت به پارسال سه برابر شده و این روند مشکلاتی را برای مدیریت شهری ایجاد کرده است.
این مشکلات از سوی فروشندگانی است که برایشان صبح زود یا سر ظهر، وسط هفته یا جمعه تفاوتی ندارد و آنها با خودروی وانت یا سه چرخ خود هر ساعتی که صلاح بدانند در خیابان و محلات سبزوار با بلندگوی گوشخراش به دنبال مشتری هستند و با برهم زدن آسایش و آرامش مردم اعتراض بسیاری از آنان را برانگیخته اند.

* رسیدگی به شکایات
یکی از شهروندان سبزواری به خبرنگار ایرنا گفت: مزاحمتهای بسیاری از سوی این مشاغل صورت می گیرد، ما نمی دانیم به کجا شکایت کنیم که رسیدگی شود.
زهرا رحمانی ادامه داد: این وانت بارها به شکلهای مختلف در شهر مشکل آفرینی می کنند و تنها راه شهروندان شکایت به سامانه ۱۳۷ است که این سامانه نیز خیلی رسیدگی نمی کند و این مزاحمتها همچنان ادامه دارد.
وی ادامه داد: وانت بارها اقدام به فروش محصولات خود از کوچه ای به کوچه دیگر می کنند و برای اینکه مردم در جریان حضور آنها در محله باشند با بلندگو محصولات خود را معرفی می کنند و حتی برخی از آنها با توقف در محل و پخش برنامه های رادیویی از بلندگوی خود دیگران را در جریان حضور خود قرار می دهند.
این خانم خانه دار گفت: برای مشاهده خودروهای دوره گرد نیاز به مراجعه به مکان و محل خاصی نیست. آنها ساعات طولانی در خیابان حضور دارند و هنوز صدای یک وانت بار به انتهای کوچه نرسیده، وانت بار دیگری وارد کوچه می شود و جنس دیگری را می فروشد و این وضعیت هر روز تکرار می شود.
وی افزود: مخالف جمع کردن وانت بارها در شرایط سخت اقتصادی هستیم اما درخواست داریم ساعات مشخصی از روز برای فعالیت آنها تعیین شود تا هم مزاحم استراحت مردم و نیز با عدم تردد در ساعات اوج ترافیک موجب افزایش کندی عبور و مرور خودروها نشوند.
یکی دانشجوی مشهدی ساکن سبزوار نیز گفت: تردد و فروشندگی با خودروهای دوره گرد سالهاست در شهر مشهد ممنوع شده است. بهتر است این قانون به دلیل مشکلاتی که از سوی این چنین مشاغلی ایجاد می شود در دیگر شهرستانها نیز اجرا شود.
مهدی واحدی افزود: این وانت بارها بدون هیچ ممانعتی از سوی مسئولان ذیربط اقدام به فروش انواع میوه، مواد شوینده، مرغ زنده، لباس، لوازم تزئینی و بسیاری از اقلام دیگر می کنند که بدون شک فروش هر کدام از آنها نیازمند نظارت بهداشتی و مجوزهای خاص است که هیچکدام رعایت نمی شود.
وی به افزایش فعالیت خودروهای دوره گرد در سطح شهر سبزوار اشاره و بیان کرد: این افزایش فعالیت در شهر و استفاده از بلندگوی آزاردهنده در محلات موجب ایجاد مزاحمت برای شهروندان شده لذا از شهرداری خواستار رسیدگی به این مشکلات هستیم.

* چرا فروشنده دوره گرد هستم؟
یک راننده وانت بار فروشنده میوه در سبزوار به خبرنگار ایرنا گفت: توانایی اجاره مغازه و هزینه های جانبی برای شغل میوه فروشی را ندارم لذا درآمد زندگی خانواده را از طریق میوه فروشی با وانت تامین می کنم.
وی خواست نامش ذکر نشود افزود: تابع قانون هستیم تا اگر زمانبندی خاصی برای نوع فعالیت ما در نظر گرفته شد بپذیریم اما در شرایط کنونی و به دلیل رقابتی شدن فروشندگی دوره گرد، برای کسب روزی ناچار به فعالیت در زمانهای مختلف هستیم.
این کاسب دوره گرد در مورد ایجاد مشکلات این نوع مشاغل برای دیگر شهروندان هم گفت: سعی می شود در مناطقی که آلودگی صوتی بیشتر است کمتر از بلندگو استفاده کنم. از طرفی در مناطق شلوغ مانند، مراکز درمانی و مدارس توقف نمی کنم اما قبول دارم برخی فروشندگان دوره گرد این موارد را رعایت نمی کنند.
وی افزود: نبود بازارچه های کشاورزی برای عرضه مستقیم محصولات یکی از دغدغه ما است که در صورت اختصاص زمین و محل مشخص برای این موضوع می توانیم نسبت به فروش میوه و کسب درآمد اقدام کنیم.

* حمایت از خودروهای دوره گرد 
مدیر سازمان ساماندهی مشاغل شهری و فرآورده های کشاورزی شهرداری سبزوار نیز به خبرنگار ایرنا گفت: جمع آوری خودروهای دوره گرد و فروشنده میوه و تره بار بارها از سوی مسئولان شهرداری صورت گرفته ولی کسب نتیجه مطلوب در این حوزه منوط به همکاری سایر نهادها و ارگانها بستگی است.
احسان امامی افزود: شهروندان هر چند از مشکلات وانت بارها ناراضی هستند اما با خرید میوه و تره بار آنها را مورد حمایت قرار می دهند و از طرفی انتظار ساماندهی وانت بارها را دارند. موضوعی که به تنهایی از عهده سازمان ساماندهی مشاغل شهری وفرآورده های کشاورزی شهرداری بر نمی آید.
وی ۹۰ درصد گلایه مندی شهروندان را در تماس با سامانه ۱۳۷ مربوط به سد معبر وانت بارها و آلودگی صوتی آنها ذکر و بیان کرد: با نظارت و اقدامات نسبی توانسته ایم برخی مشکلات را برطرف کنیم. از طرفی گروهی از خودروهای دوره گرد نیز با کسب رضایت اهالی و کسبه محل توانسته اند به فعالیت خود ادامه دهند.
این مسئول در شهرداری سبزوار ادامه داد: فقدان ساماندهی فروشندگان دوره گرد به یکی از مشکلات مدیریت شهری تبدیل شده است. از این رو برای ساماندهی خودروهای دوره گرد سطح شهر اقدامات خوبی از ابتدای سال انجام شد و به زودی مکان مشخصی با مساحت ۱۰ هزارمترمربع با ۲۰۰ غرفه و هزینه دو میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریالی برای فعالیت آنها در سبزوار بهره برداری می شود.
وی گفت: تا زمان بهره برداری از این مکان، رانندگان وانت بار می توانند با هماهنگی شهرداری از بازار محلی در انتهای بلوارآزادگان این شهر برای فروش محصولات استفاده کنند.
امامی به برخی مشکلات ایجاد شده از سوی خودروهای دوره گرد نیز اشاره و بیان کرد: حضور این نوع فروشندگان موجب شده افرادی که برای فروش میوه و تره بار مغازه اجاره کردند با توجه به پرداخت هزینه های اجاره، مالیات، پسماند، نوسازی، قبوض آب، برق و گاز کسب خوبی نداشته باشند زیرا برخی وانتیها ۵۰ متر جلوتر بدون هیچ هزینه ای اقدام به فروش میوه با قیمت پایین تر می کنند که این موضوع جفا در حق میوه فروشان قانونمند است.
وی افزود: کیفیت میوه و تره بار در وانت بارها نیز پایین تر و ارزانتر است چون هزینه های قانونی مذکور و حق اتحادیه پرداخت نمی کنند و برخی به دلیل نبود نظارت، ترازو دقیق هم ندارند. از سوی دیگر فعالیت وانت بارها در محدوده چهاراه ها و دور میادین سبب معضلات ترافیکی و اختلال در رفت و آمد مردم می شود.
مدیر سازمان ساماندهی مشاغل شهری و فرآورده های کشاورزی شهرداری سبزوار ادامه داد: برابر ماده ۵۵ قانون شهرداریها رفع سد معبر وظیفه شهرداری است بدین معنا که چنانچه باری روی زمین یا در پیاده رو سد معبر کند رفع آن برعهده شهرداری است اما برخورد با وسیله نقلیه متحرک شامل سه چرخ، وانت بار و سایر وسائل نقلیه که سد معبر کرده اند بر عهده پلیس راهنمایی و رانندگی می باشد.

* برخورد قهری ثمربخش نبود 
رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی سبزوار هم به خبرنگار ایرنا گفت: خیابانهای این شهر تبدیل به تفرجگاه وانت ‎بارهای سرگردان شده اند که علاوه بر اینکه منظر شهری را به چالش کشیده اند یکی از زمینه های ایجاد ترافیک‌ نیز هستند.
سرهنگ هادی طلبه افزود: پلیس راهنمایی و رانندگی سبزوار با شهرداری گشتهای مشترکی در سطح شهر دارد و با وانت بارهایی که سبب ترافیک و سد معبر می شوند برخورد می کند اما به سبب فراهم نبودن فضا و مکان مناسب برای امرار معاش رانندگان خودروهای دوره گرد، برخورد قهری با وانت بارها ثمربخش نبوده است.
وی ادامه داد: از طرفی با آن که قانون به ماموران راهنمایی و رانندگی اجازه جریمه وانت بارهایی را که در دور میدان یا خیابانها سد معبر می کنند را داده است اما به دلیل اینکه بیشتر آنها اقشار محروم و مستضعف هستند تعامل بیشتری با آنها انجام می سود.