۱۰ نکته درباره ورود سید حسن خمینی به انتخابات خبرگان

عصر ایران – مهرداد خدیر: اعلام کاندیداتوری سید حسن خمینی برای پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری فضای سیاسی کشور را تحت الشعاع قرار داده و عملا انتخابات پیش رو در اسفندماه را زودتر از آنچه تصور می شد به کانون بحث ها و گفت و گوها آورده است.

طی کمتر از ۴۸ ساعتی که از اعلام ورود یادگار امام به صحنه انتخابات خبرگان از زبان برادرشان – سید علی خمینی- می گذرد و با این که مطبوعات و رسانه های مکتوب در تعطیلی به سر می برند شاهد سه نوع واکنش بوده ایم:

اولی طبعا استقبال از این اقدام است. علاقه مندان نام و یاد رهبر فقید انقلاب – اعم از این که به این یا آن گرایش سیاسی تعلق خاطر داشته باشند یا نه – و نیز دیگرانی که فضای سیاسی را پررونق می پسندند طبعا از این ورود خرسندند.

واکنش دوم را اصول گرایان رادیکال یا اصطلاحا دلواپسانی ابراز کرده و می کنند که همین چند سال پیش در حرم امام شعار می‌دادند: «نواده روح الله- سید حسن نصرالله» یعنی رهبر حزب الله لبنان را برای نوادگی بنیانگذار جمهوری اسلامی شایسته تر می دانند تا سید حسن خمینی را و این شعار البته ناشی از التهابات سیاسی سال ۸۸ بود.

قابل پیش بینی است که اینان از یک سو طعنه های گذشته را تکرار کنند، از جانب دیگر صلاحیت فقهی و خبرویت او را زیر سوال برند و یا در موضعی که احتمالا روزنامه محوری آنان اتخاذ خواهد کرد او را نصیحت کنند و هشدار و انذار دهند که در بازی اصلاح طلبان قرار نگیرد. انگار در این مملکت هر که می خواهد تصمیمی بگیرد ابتدا باید نظر موافق این روزنامه را جلب کند.

واکنش سوم را می توان به محافظه کاران میانه روتر نسبت داد که با احتیاط بیشتری برخورد می کنند زیرا دوست ندارند در افکار عمومی این انگاره شکل بگیرد که یادگار امام تنها به یک جناح سیاسی یا نحله فکری تعلق دارد.

به این بهانه می توان این ۱۰ نکته را یادآور شد:

درجه اجتهاد

۱- در حالی برخی در «اجتهاد» او تشکیک می کنند که از سال ۹۰ در مدرسه دارالشفای قم درس خارج فقه تدریس می کند و برخی از مراجع مسلّم تقلید بر اجتهاد او مُهر تایید زده اند.

سن و جوانی

۲- موضوع دیگر «سن» اوست و این که «جوان» تلقی می شود. این در حالی است که نمایندگان هفتاد و هشتاد ساله امروز نیز در خبرگان اول و در نیمه نخست دهه ۶۰ در همین سنین ۴۰ تا ۵۰ بوده اند و اتفاقا جوان بودن سید حسن یک امتیاز است نه نقطه ضعف. ضمن این که چندان هم جوان نیست و اکنون پا به ۴۴ سالگی گذاشته و در سیما و چهره جوان تر می نماید تا مطابق شناسنامه.

این یادآوری هم بی مناسبت نیست که برخی نمایندگان کنونی خبرگان در سنین کمتر از امروز حسن آقا وارد این مجلس شده اند. مثلا آقای سید احمد خاتمی متولد ۱۳۳۸ است و در دوره سوم خبرگان که سال ۷۷ تشکیل شد ۳۹ ساله بوده است. البته در سایت شخصی آقای احمد خاتمی آمده در سال ۷۶ به مجلس خبرگان راه یافته که در این صورت ۳۸ ساله بوده هر چند که خبرگان سوم در سال ۷۷ تشکیل شد.

بنا بر این کاندیداتوری یک روحانی ۴۳ یا ۴۴ ساله امر عجیبی نیست. امام خمینی برخی از مهم ترین کتاب های خود را در همین سن نوشته بود و در عرصه سیاست چهره های مشهوری چون علی شریعتی، جلال آل احمد و حسین فاطمی قبل از این سن به شهرت و کمال رسیده و بعضا درگذشته بودند.

مسوولیت حقوقی

۳- نواده امام تولیت حرم ایشان و مسوولیت حفظ و نشر آثار بنیان گذار جمهوری اسلامی را نیز بر عهده دارد. بنا بر این به لحاظ شرعی و سیاسی و اخلاقی نیز خود را دراین باره متعهد می داند.

وقتی آدمی با مختصات و مشخصات محمود احمدی‌نژاد چندی است که مدعی خط امام شده و تشکیلات سیاسی خود را با عنوان «‌شورای تبیین خط نورانی امام» یا عنوان‌هایی مانند این سامان دهی می کند وبعید نیست درصدد مصادره برآیند سید حسن و دیگر اعضای بیت امام خود را متعهدتر از پیش احساس می کنند و نمی توانند از دور دستی بر آتش داشته باشند و می خواهند در کانون بحث ها قرار گیرند.

سیاست و دیانت

۴- کسانی که جایگاه سید حسن را بالاتر از قیل و قال سیاست معرفی می کنند فراموش کرده اند که هر سال از زبان یک سید حسن دیگر تاریخ معاصر – شهید مدرس- می گویند: «سیاست ما عین دیانت ماست».

خوب، اگر سیاست و دیانت دو روی سکه‌اند دیگر چه جای انتقاد که مردان دیانت به عرصه سیاست هم پا بگذارند؟!

اشتغالات اجرایی

۵- برخی ممکن است که انتقاد کنند ورود اعضای بیت امام به رقابت های سیاسی با شأن فراجناحی سازگار نیست و امام هم بستگان خود را از پذیرش مسوولیت های اجرایی منع کرده بودند. این سخن درست است اما

اولا: عضویت در خبرگان رهبری منصب اجرایی نیست. چون این مجلس کار و وقت چندانی نمی برد. هر سال تنها دو جلسه عادی در شهریور و اسفند دارد و در مواقع ضروری نشست فوق العاده و مثل مجلس شورا به کار تمام وقت نیاز ندارد.

ثانیا: امام فرزندشان مرحوم حاج سید احمد را از قبول مناصبی چون نخست وزیری و ریاست جمهوری منع کرده بودند.از یک طرف به دلیل اشتغالات اجرایی آن و از جانب دیگر به این خاطر که نگران بودند مجال رقابت را از دیگران بستاند. اما او را از حضور در بطن و متن سیاست برحذر نداشته بودند. کما این که عالی ترین شورای تصمیم گیری درباره امور کلان کشور پنج نفری بود و سید احمد در کنار رییسان سه قوه و نخست وزیر در جلسات شرکت می کرد.

ثالثا کاندیداتوری ریاست جمهوری دیگران را در رقابت دچار محظوریت می کند حال آن که در خبرگان جای کسی را تنگ نمی کند و دیگران هم می توانند نامزد شوند بی این که احساس رقابت داشته باشند.

تقویت رهبری

۶- این تحلیل یا شایعه افکنی یا شایبه پراکنی که کاندیداتوری و نمایندگی خبرگان در مقابل رهبری است بدترین جفای ممکن هم در حق رهبری است هم نواده امام. نه اسفند ۷۳ را فراموش می کنیم که سید حسن ۲۲ ساله در مراسم تدفین پدر و پس از آن که گفت «‌امروز ما گنجینه اسرار انقلاب را به خاک می سپاریم» بر وفاداری خود به نهاد رهبری و جایگاه ولایت فقیه نیز تاکید ورزید و نه خرداد ۸۹ را که پس از رفتار دور از ادب محمود احمدی نژاد در تطویل سخنان خود به قصد صحبت نکردن سید حسن، آیت الله خامنه ای در صدد دل جویی برآمدند.

چگونه می‌توان پذیرفت که نامزد شدن دیگر مجتهدین و فقیهان و خبرگان تقویت نهاد رهبری باشد و ورود نواده بنیان‌گذار جمهوری اسلامی به این عرصه تضعیف آن تلقی شود؟

موهن‌تر از همه مصاحبه یک چهره سیاسی در چند روز گذشته بود که از «امید نظام سلطه به نقش‌آفرینی ‌مربع هاشمی – روحانی – خاتمی و خمینی» گفت که البته تنها یک ساعت بر روی خروجی خبرگزاری منتشر کننده قرار گرفت و بعد حذف شد زیرا سابقه نداشت نام امام این گونه ذکر شود.

نام « خمینی»

۷- یکی از مشهورترین جملات آیت الله خامنه ای درباره بنیان گذار جمهوری اسلامی که هر سال در ایام رحلت، نقل و نصب می شود این عبارت است: « این انقلاب، بی نام خمینی در هیچ جای جهان شناخته نیست.»

اگر نام «خمینی» دوباره پس از ۲۶ سال مطرح می شود مدعیان سینه چاک و انحصاری نظام و اسلام و انقلاب چه اعتراضی دارند؟ خاصه این که اعلام کاندیداتوری از جانب سید علی خمینی را می توان به منزله حمایت بیت امام دانست. یادمان باشد مادر او هم عروس امام است که در اشعار با الفاظی عاطفی و صمیمانه به ایشان اشاره شده است.

چهره تازه

۸- حضور یک چهره تازه در عرصه انتخابات خبرگان از همین حالا فضا را تغییر داده است.

به یادآوریم انتخابات مجلس خبرگان و شورای اسلامی را همزمان قرار دادند تا مشارکت مردم در انتخابات مجلس شورا بر خبرگان نیز تاثیر بگذارد. حالا قضیه متفاوت شده و این خبرگان است که انتخابات مجلس شورای اسلامی را می تواند پُررونق کند. این هم دستاورد کوچکی نیست.

جریان های سیاسی

۹- نواده امام با تاکید بر استقلال از جریان های سیاسی وارد این صحنه شده است. بنا بر این همان گونه که اصلاح طلبان و اعتدال گرایان حمایت کرده اند اصول گرایان اعم از سنتی و رادیکال نیز می توانند حمایت کنند یا نکنند. بنا بر این جای نگرانی وجود ندارد. زیرا اعلام کاندیداتوری مستقل به این معنی است که قرار نیست از این سرمایه اجتماعی برای جناح و جریان خاصی بهره برداری شود.

تشویق دیگران

۱۰- نامزد شدن نواده و یادگار امام می تواند بستگان مراجع و علمای دیگر را نیز تشویق و ترغیب کند تا به صحنه بیایند و رودربایستی نکنند. در بیوت آقایان فاضل لنکرانی و مرعشی نجفی و دیگر مراجع فقید یا در قید حیات نیز فرزندان و نوادگان بسیاری هستند که با مردم نیز ارتباط نزدیک دارند و اگر نداشتند مورد اعتماد آنان برای دریافت وجوهات نبودند. چرا روحانیت ولو روحانیت سنتی باید عرصه را به مداحان یا روحانیون منتسب به پاره ای نهادها بسپارد و خود به صحنه نیایند؟

وقتی در کوی و خیابان به خاطر لباسی که بر تن دارند از جانب مردم نماینده یا نماد حکومت شناخته می شوند چرا در حاشیه باشند؟