۵ نکته درباره سخنان روحانی در سازمان ملل: آغاز گفت‌وگو

سخنان رئیس‌جمهور روحانی در سازمان ملل، یک نکته مهم و راهبردی داشت: توپ به زمین آمریکا فرستاده شد؛ آن‌هم بعد از آن‌که ترامپ کوشید ایران را ضد صلح و ضد گفت‌وگو معرفی کند.

به سخنان روحانی توجه کنید:
– برای گفت‌وگو نیازی به عکس‌های دونفره نیست می‌توان همین جان در مجمع بنی المللی سخت گفت.
من گفت‌وگو را از همین‌جا آغاز می‌کنم.

– از تحریم دست‌بردارید و به تکفیر پایان دهید.

– به میز مذاکره‌ای که خودتان برهم زدید، بازگردید.

– اگر صلح آرمان شماست، جهان، دوستی بهتر از ایران نخواهد داشت.

بدین ترتیب روحانی گفت‌وگو با آمریکا را آغاز کرد اما به شیوه خودش، دیپلماتیک و بی‌آنکه بهانه‌ای به دست غیر بدهد. او در اولین بخش از این گفت‌وگو – که به تعبیر خودش نیازمند عکس‌های دونفره نیست – چند کار مهم کرد:

۱ – ترامپ می‌کوشید ایران را مخالف صلح و مفاهمه معرفی کند؛ روحانی این تلاش را خنثی کرد و چهره‌ای صلح‌طلب و اهل گفت‌وگو از ایران ترسیم کرد. این نکته‌ای است که فرانس ۲۴ نیز در تحلیل خود بدان اشاره کرده است.

۲ – او با منطقی ساده و همه‌فهم توضیح داد که اگر امروز شرایط گفت‌وگوی متعارف و دوجانبه بین ایران و آمریکا فراهم نیست، علتش این است که خود آمریکا میز مذاکره را ترک کرده است.

ایران و ۱+۵ بعد از مذاکراتی طولانی به تفاهم برجام رسیدند و شورای امنیت سازمان ملل نیز آن را در قالب یک قطعنامه تصویب کرد ولی آمریکا به‌عنوان یکی از طرف‌های مهم برجام و یکی از اعضای تصویب‌کننده قطعنامه لازم‌الاجرا شدن آن در شورای امنیت، ناگهان و بی‌هیچ دلیلی، از برجام خارج شد و قطعنامه‌ای که خود بدان رأی داده بود را نادیده گرفت.
لذا این آمریکاست که زیر میز زده است و الّا ایران، هم مذاکره کرده و هم به شهادت آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای به توافقات پایبند بوده و هست.

۳ – روحانی، راه مذاکره را ترسیم کرد: هر که میز را ترک کرده است، برگردد. در هیچ مذاکره‌ای نمی‌توان انتظار داشت یکی از طرف‌ها زیر میز مشترک بزند و آن‌طرف‌تر، میز دیگری برپا کند و بگوید باید بیایید سر میز اختصاصی و در زمین بازی من.
این بدان معناست که اگر ترامپ به توافق لازم‌الاجرای برجام برگردد و بر اساس آن تحریم‌ها را لغو کند، می‌تواند به گفت‌وگو با ایران امیدوار باشد.
ادامه تحریم‌ها، حتماً مردم ایران را خواهد آزرد ولی در عرصه سیاسی و نظامی، خلاف اهداف ترامپ عمل خواهد کرد و حتی ممکن است به تغییر استراتژی هسته‌ای ایران نیز منجر شود.

۴ – تأکید روحانی بر لزوم توقف تکفیر، اشاره او به حمایت‌های آمریکا از دشمن منطقه‌ای ایران، یعنی عربستان است که کانون حمایت از تروریست‌های افراط‌گرای مذهبی است. اگر آمریکا دوستی با ایران را می‌خواهد نباید دشمن منطقه‌ای ایران را تقویت کند.

۵ – و درنهایت این جمله که ایران بهترین دوست جهان است، نتیجه فرایند گفت‌وگوهای مبتنی بر حقوق متقابل را نوید می‌دهد. ایران می‌تواند بهترین دوست جهان و ازجمله آمریکا باشد و این، هم به نفع آمریکاست و هم به سود ایران. اگر آمریکا این دوستی را می‌خواهد و خواستار برخورداری از منافع سیاسی، اقتصادی و امنیتی آن است، باید راهی جز فشار و تحریم را انتخاب کند و با متعهد شدن به برجامی که خود آن را پذیرفته است، راه گفت‌وگو را باز کند. آنگاه درخواهد یافت که ایران، دوستی به‌مراتب بهتر و اخلاقی‌تر از عربستان و برخی کشورهای تازه به دوران رسیده است.